160_ _ 5. Indywidualne modele.
cji, których kryterium jest zakres rozwoju. Opisane biografie ukazują czynniki, które sprzyjały realizowaniu jednego lub drugiego scenariusza. Chęć harmonizowania sfer aktywności ujawnili nauczyciele młodsi, specjalizujący się na ogół w dziedzinach bliższych wychowaniu (nauczanie wczesnoszkolne, wychowanie fizyczne, praca w świetlicy). Specjalizowanie się w którejś sferze rozwoju (zawodowej, rodzinnej lub innej) może zaistnieć w wielu przypadkach: kiedy respondent odnosił sukcesy w jednej z dziedzin (np. sukcesy zawodowe Doroty), gdy nie odnosił sukcesów w obszarze jakiejś dziedziny (np. brak sukcesów zawodowych Lucyny), gdy zaistniały czynniki umożliwiające poświęcenie się wybranej sferze rozwoju oraz gdy wybór dziedziny rozwoju jest związany ze świadomą realizacją własnych potrzeb (zainteresowanie pracą nauczyciela, realizacja własnych ambicji zawodowych czy potrzeba realizowania się w roli żony i matki).