3725451923

zakażonych i tkankach. Odczyny pośrednie stosuje się do wykrycia przeciwciał swoistych w kile a także do wykrycia przeciwciał przeciwjądrowych.

*odczvnv immunoenzymatyczne ELISA (enzyme linked immuno-sorbent assay)- antygeny lub przeciwciała opłaszcza się (adsorbuje) na fazie stałej (płytka polipropylenowa, polistyrenowa, kuleczki). Jako znacznika dodaje się enzymu związanego z przeciwciałem (peroksydaza chrzanowa, fosfataza zasadowa). Następnie dodaje się substratu dla enzymu, dającego w reakcji z enzymem barwny produkt (badanie jakościowe). Zmianę zabarwienia można mierzyć ilościowo w specjalnym czytniku - należy wtedy każdorazowo ustalić graniczną wartość dodatnią - „cut-off-value”. Metoda ta jest bardzo prosta technicznie posiada wysoką czułość i swoistość. Stosowana jest bardzo szeroko w diagnostyce wirusologicznej, do wykrywania autoprzeciwciał, różnych białek, hormonów itp. Powstało wiele modyfikacji metody ELISA Studenci oglądają wykrywanie antygenu HbsAg metodą ELISA

*odczvnv RIA (radioimmunoassay) - do wykrycia reakcji antygen-przeciwciało wykorzystuje się znaczniki radioizotopowe, np.jod 125 czy jod 131 i mierzy radioaktywność powstałego kompleksu lub supernatantu powstałego po oddzieleniu utworzonego kompleksu.

*techniki immunoblotting (Western-blotting) - b. czułe, pozwalają wykryć antygeny lub przeciwciała poniżej 0,01 ug/ml. Składa się z 3 etapów: elektroforezy białek na żelu, elektrotransferu rozdzielonych białek na nitrocelulozę, wykrycia białek na nitrocelulozie z zastosowaniem surowicy mającej przeciwciała oraz surowicy antyglobulinowej znakowanej enzymem (np. peroksydaza chrzanowa). Po dodaniu substratu dla enzymu powstaje produkt barwny widoczny jako prążek. Jest to często metoda weryfikująca, np. test potwierdzający dla metody ELISA przy wykrywaniu przeciwciał anty-HIV czy przeciwciał anty-H. pylori. Studenci oglądają oznaczanie przeciwciał    H e 1 i c o b a c ter pylori.

ó.Immunologia infekcyjna

Analiza wyników badań serologicznych w zakażeniach różnymi patogenami.

7. Reakcje nadwrażliwości.

Reakcje nadwrażliwości typu I (anafilaksja) powstają w wyniku powtórnego podania antygenu/alergenu i krzyżowego(sieciowego) wiązania się z przeciwciałami IgE opłaszczonymi na komórce tucznej lub bazofilu a następnie uwolnieniu aktywnych mediatorów. W zależności od drogi wniknięcia alergenu może być wstrząs anafilaktyczny, astma atopowa, katar sienny, alergie pokarmowe (atopowe zapalenie skóry). Rozpoznanie alergii atopowej (uwarunkowanej genetycznie) opiera się głównie na wywiadzie i badaniu klinicznym oraz testach skórnych. W praktyce dodatkowo mierzy się in vitro poziom całkowitego IgE, poziom swoistych przeciwciał IgE oraz wykonuje się testy świadczące o aktywacji komórek.

* oznaczanie całkowitego IgE - stężenie IgE w surowicy osób zdrowych jest bardzo niskie, poniżej 0,005% wszystkich Ig. Do oznaczania wykorzystuje się testy radioizotopowe RIST (radioimmunosorbent test -kompetencyjny), PRIST (paper immunosorbent test - kanapkowy), testy ELISA wykorzystujące znaczniki immunofluorescencyjne lub chemiluminescencyjne. Normy dla ludzi zdrowych wynoszą 40 - 70 IU/ml. Podwyższenie całkowitego IgE obserwuje się szczególnie w atopowym zapaleniu skóry i alergii wieloważnej, ale także w innych stanach patologicznych. 30% chorych na astmę i 60% na alergiczny nieżyt nosa a także uczuleni na pojedynczy alergen, penicylinę czy jady owadów błonkoskrzydłych mogą mieć stężenia prawidłowe.

*oznaczanie swoistego IgE - wykorzystuje się czułe techniki radiodetekcji - RAST (radioimmunosorbent test) i CAO-RIA lub enzymatyczne ze znacznikiem fluorescencyjnym FAST czy luminescencyjnym MAST-CLA. Często stosowane są panele do oznaczania przeciwciał dla najczęstszych alergenów wziewnych czy pokarmowych. Pewnym uproszczeniem są testy paskowe, oparte o zasadę immunoenzymatyczną (Visagnost, Allergo-Dip). Jednak niewykrycie swoistych IgE w surowicy chorego, mimo ewidentnych objawów klinicznych nie przesądza o ich braku w narządzie wstrząsowym (mogą być zwiaząne z komórkami, mogą tworzyć kompleksy). Podstawową metodą badania swoistych IgE są testy skórne.

*testv skórne - alergen może być podawany śródskómie, naskórnie lub metodą prick. Równocześnie można badać reakcje na wiele alergenów. Co najmniej 24 godziny przed wykonaniem testu nie należy podawać leków przeciwhistaminowych. W zależności od charakteru odczynu i czasu odczytu można określić typ nadwrażliwości lub jej brak.

- odczyn wczesny powstaje w ciągu sekund lub minut (należy odczytać po 10 - 15 min.) i charakteryzuje się wystąpieniem obrzęku, zaczerwienienia i tzw. bąbla pokrzywkowego, co spowodowane jest miejscowym uwolnieniem mediatorów zapalenia gł. histaminy, po 30 - 40 min. zanika. Mogą być wyniki fałszywie dodatnie jak i fałszywie ujemne. Celem kontroli można wykonać test z histaminy w rozcieńczeniu 1:10000. Odczyn dodatni - bąbel powinien być większy niż 5 mm średnicy