15
Gdy import przewyższa eksport wtedy mniej się sprzedaje za granicą niż kupuje, co powoduje zmniejszenie globalnego popytu , a to z kolei ujemnie wpływa na wzrost PNB - import nie może przewyższać eksportu.
Bilans płatniczy - zestawienie (dochody - wpływy kontra wydatki - płatności) wszystkich transakcji dokonanych między rezydentami (gospodarką krajową) a nierezydentami (zagranicą) w danym okresie. Jest on sporządzany dla całej gospodarki narodowej. Bilans płatniczy Polski (za poszczególne miesiące, kwartały oraz lata) publikuje Narodowy Bank Polski.
Główne elementy bilansu to:
a) bilans obrotów bieżących,
b) bilans obrotów kapitałowych,
c) saldo bilansu.
Kurs walutowy - cena danej waluty wyrażona w innej walucie. Miejscem transakcji, na którym przedmiotem są waluty krajowe jest rynek walutowy sprzedaje się jedną walutę w zamian za inną.
Rodzaje kursów walutowych:
a) kurs sztywny - ustalony przez organ państwa, nie podlega wahaniom,
b) kurs stały - ulega wahaniom wywołanym grą popytu i podaży, zakres wahań jest ściśle określony,
c) kurs płynny - kształtowany jedynie poprzez popyt i podaż.
Dotychczas gospodarka światowa integrowała się przede wszystkim w regionach, co doprowadziło do powstania trzech głównych ośrodków, dążących do stworzenia obszarów regionalnych z krajami sąsiednimi lub peryferyjnymi.
Główne ośrodki współczesnej gospodarki światowej to :
a) Stany Zjednoczone, wokół których skupione są: Kanada, Meksyk i pozostałe kraje Ameryki Łacińskiej,
b) Unia Europejska zintegrowana głównie w sferze handlu z pozostałymi krajami Europy Zachodniej, z Europą Środkową i Wschodnią, ale także z Afryką Północną i krajami arabskimi,
c) Japonia i rozwinięte kraje Azji wraz z pozostałymi państwami azjatyckimi, Australią i Nową Zelandią.
W ostatnim czasie coraz większą rolę odgrywają międzynarodowe korporacje. Około 300 największych korporacji transnarodowych kontroluje 1/2 majątku produkcyjnego świata, a ich obroty roczne kształtują się w granicach 30-40% wartości światowego handlu. Rośnie też znaczenie takich międzynarodowych organizacji jak: Światowa Organizacja Handlu, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Światowy.