otrzymuje się:
jAh m (2D-Ah m )
u = --
D - Ah max
Rys. III/6. Schemat sił działających na pasmo materiału w momencie chwytu
W celu wyznaczenia współczynnika tarcia wystarczy więc określić graniczną wartość gniotu bezwzględnego Ahmax- W przedstawionej metodzie nie ma potrzeby wyznaczania wartości sił: normalnej i stycznej (mierzy się ich stosunek, równy współczynnikowi tarcia).
6.5.2. Wyznaczanie współczynnika tarcia przy kuciu lub prasowaniu
Przy wyznaczaniu współczynnika tarcia podczas kucia i prasowania wykorzystuje się najczęściej:
• metodę stoików (Siebela i Pompa),
• metodę spęczania klina (I. J. Tarnowskiego),
• metodę niezależnego pomiaru sil: normalnej i stycznej,
• metodę spęczania pierścieni.
Wyznaczone powyższymi metodami wartości współczynnika tarcia mogą być również wykorzystane w analizie innych procesów kształtowania objętościowego.
Metoda stożków (rys. III/7 a) polega na spęczaniu walcowych próbek ze stożkowymi wybraniami w powierzchniach czołowych za pomocą stożkowych kowadeł z odpowiednio dopasowanymi kątami nachylenia tworzących. W zależności od kąta a otrzymujemy trzy przypadki odkształcania się próbki (rys. M/7 b, c, d):