4261638886

14 Joanna Kulska

osoby świeckie działające w oparciu o ich osobiste przekonania”¹⁸. Edward Luttwak wskazuje w tym kontekście na liderów religijnych, instytucje religijne i motywowane religijnie osobistości świeckie¹⁹. Znawca problematyki negatywnego i pozytywnego potencjału religii, twórca terminu „ambiwalencja świętości” Scott Appleby wylicza, że wśród odrzucających przemoc „bojowników o pokój” (militants of peace) znajdują się „zakonnicy, religijni guru, rabini, mułłowie, oddani księża i pastorowie, oraz oddani świeccy - którzy sprowadzają na siebie niebezpieczeństwo pracując wśród najbiedniejszych w obszarach konfliktów. Coraz częściej poświęcają się oni w charakterze mediatorów w konfliktach i przyjmują odpowiedzialność za odbudowywanie zrujnowanych przez wojny społeczeństw. Nie wszyscy z nich są charyzmatycznymi, wysoko postawionymi osobistościami -w istocie większość z nich to szeregowi członkowie wspólnot religijnych”²⁰.

Jacob Bercovitch i S. Ayse Kadayfici-Orellana definiują aktorów motywowanych religijnie jako organizacje, instytucje i jednostki inspirowane w pracy na rzecz pokoju przez ich tradycje duchowe i religijne. Wyjaśniają jednocześnie, że termin faith-based jest terminem obejmującym szeroki zakres podmiotów, które łączy ze sobą uważane przez nich za kluczowe znaczenie spraw duchowych i fakt, że wiara odgrywa zasadniczą rolę dla ich organizacji, funkcjonowania i motywacji²¹.

Ważną grupę podmiotów zaangażowanych w rozwiązywanie konfliktów i budowanie pokoju stanowią organizacje motywowane religijnie (FBOs - Faith-Based Organizations lub FIOs - Faith-Inspired Organizations), określane również jako RNGOs (Religious Non-governmental Organizations), które choć wykazują jakiś rodzaj afiliacji religijnej, najczęściej prowadzą swoją działalność w oparciu o świeckich członków i wolontariuszy. W odróżnieniu od struktur organizacji wyznaniowych, dla których głównym celem jest pozyskiwanie nowych członków, pozarządowe organizacje religijne mają na celu realizowanie wyraźnie określonej misji publicznej²².

Według szerokiej definicji FBOs są tymi organizacjami o charakterze non-profit funkcjonującymi w obrębie społeczeństwa obywatelskiego, które, na różne sposoby,

¹⁸    Faith-BasedDiplomacy...,s.7.

¹⁹    The Missing Dimension of Statecraft, red. D. Johnston, C. Sampson, Oxford 1994, s. 9.

²⁰    S. Appleby, op.cit., s. 121-122.

²¹    J. Bercovitch, S.A. Kadayifci-Orellana, Religion and Mediation: The Role of Faith-Based Actors in International Conflict Resolution, „International Negotiations” 2009,1.14, s. 185-186.

²²    J. Berger, Religious Non-Governmental Organizations. An Exploratory Analysis, „Journal of Yoluntary and Nonprofit Organizations” 2003,1.14, nr 1, s. 1.