• wysokiej średniej wieku maszynistów kolejowych na rynku pracy - długotrwała przerwa w systematycznym szkoleniu nowych kadr spowodowała, że średnia wieku pracowników wykonujących czynności na stanowiskach związanych z prowadzeniem pojazdów kolejowych jest bardzo wysoka. W Polsce pracuje około 17 tysięcy maszynistów - ponad połowa z nich znajduje się w przedziale wiekowym 46-60 lat, a średni wiek osoby zatrudnionej na stanowisku maszynisty wynosi ok. 50 lat.
Podsumowanie kontroli przestrzegania czasu pracy maszynistów
Materiał zgromadzony w trakcie kontroli przewoźników kolejowych wskazuje na istnienie uchybień w zakresie stosowania przepisów o czasie pracy w odniesieniu do maszynistów u prawie wszystkich przewoźników.
Stan przestrzegania przepisów o czasie pracy w kontrolowanych podmiotach w odniesieniu do maszynistów nie jest zadawalający. Skala stwierdzonych nieprawidłowości jest porównywalna z ujawnionymi w ramach kontroli przestrzegania przepisów o czasie pracy w zakładach różnych branż (porównanie przedstawiono w załączniku). Podkreślić tutaj należy, że w przypadku maszynistów stwierdzone naruszenia wynikały w dużej mierze z nieprzestrzegania przepisów
wewnątrzzakładowych, korzystniejszych niż regulacje kodeksowe (np. zakaz pracy w nocy w 2 kolejne dni, dopuszczalność pracy tylko w 2 kolejne niedziele, dobowy odpoczynek w wymiarze 12 godzin czy, szczególnie uciążliwa dla pracodawców, definicja dnia wolnego rozumianego jako 24 godziny po zakończeniu doby pracowniczej).
Odnosząc się do kwestii podejmowania przez maszynistów dodatkowego zatrudnienia należy zauważyć, że chociaż w skali ogólnej liczby maszynistów zatrudnionych u kontrolowanych przewoźników, odsetek pracowników świadczących pracę na rzecz co najmniej dwóch podmiotów jest niewielki (1,4 % - 138 z 9867 maszynistów), to ma on istotny wpływ na bezpieczeństwo w ruchu kolejowym. Niepokojącego wydźwięku temu zjawisku nadają przypadki podejmowania pracy przez maszynistów bez odpoczynku, a zatem bezpośrednio po zakończeniu pracy w innym podmiocie.
Obecnie nie ma przepisów nakładających na strony stosunku cywilnoprawnego obowiązki dotyczące czasu pracy, w szczególności w zakresie rejestrowania czasu wykonywania pracy. Wobec tego możliwość weryfikacji czasu pracy maszynistów zatrudnionych w ramach umów cywilnoprawnych jest
18