4265276091

DARIUSZ KRONOWSKI, Wybrane zagadnienia nowoczesnej architektury górskiej

Strukturę oparto na konstrukcji przejętej z lekkich domów japońskich. Dokonano ciekawej syntezy twórczej, japońsko-austriackiej. Interesującym osiągnięciem wykorzystanym w Hohschwab, a następnie w konstrukcji innych wysokogórskich schronisk turystycznych, są wzorce zaczerpnięte z domów w Japonii,¹⁸ pozwalające wykorzystać cienką strukturę żelbetową, odporną na wstrząsy sejsmiczne; natomiast prototypy domów w Austrii posługują się nanotechnologią wykorzystywaną do termicznego polepszenia właściwości szkła.

Budowle takie są wystawiane na silne działanie promieni słonecznych, dzięki czemu można w nich wykorzystać energię solarną do zasilania w prąd i do ogrzewania, dlatego współczesne schroniska można realizować jako budynki samowystarczalne energetycznie; współczesne schroniska są coraz częściej obiektami pasywnymi. W Hohschwab zastosowano instalacje fotowoltaniczne i elektryczne firmy ATB Becker.

Niestety jakość artystyczna obiektu pozostawia wiele do życzenia, w porównaniu z zaangażowaniem, jakie zainwestowano w aspekty technologiczne. Schronisko stało się w pięknym austriackim krajobrazie Alp - banalnym pudłem, skrzynką życzeń na przyszłość, aby w wysokich górach budowano ładniej. Mogłoby stanąć w każdej innej lokalizacji na świecie. Autorzy, chcąc uzyskać uniwersalność budynku, rozminęli się w zamierzeniach, zapominając o meritum, czyli krajobrazie.

II. 25. Alpy Austriackie. Schronisko Hochschwab 2250 m n.p.m. Naturalne materiały w połączeniu z nowoczesnymi technologiami tworzą nowy wymiar architektury górskiej. Źródło: Archiwum autora Pic. 25. Austrian Alps. Hochschwab shelter 2250 meters above sea level, natural materials in connection with modern technologies create a new dimension of highland architecture. Source: author’s archives

Wśród znaczących obiektów znajdują się również małe, jednak charakterystyczne formy, takie jak Bivacco Vallot (4350 m n.p.m.) na początku grani Bosses¹⁹ (il. 26). Metalowe, surowe pudło bez obsługi z kilkoma pryczami w środku, służące z założenia głównie jako schron na wypadek załamania pogody. Obiekt ma 12 miejsc noclegowych, jest zasilany bateriami słonecznymi oraz zaopatrywany w wodę z topniejącego śniegu. Obiekt stanowi stalową twierdzę pośród surowego krajobrazu Alp Francuskich. Tak naprawdę to tylko prostokątna bryła „obłożona” nowymi technologiami w postaci automatów czerpiących wodę z pobliskiego lodowca oraz paneli słonecznych, dostarczających oświetlenie i ciepło do budynku. Jednak jest to jedna z najbardziej niezwykłych ekspozycji w górach. Spoglądając na zdjęcie (il. 27) widać ład w tej niebanalnej urbanistyce na skalnej grani, oswojonej przez współczesnego modernistycznego twórcę, jakim jest człowiek. Współ-

¹⁸    Prezentacja Schroniska Hochschwab w Austrii,, Architektura-Murator 2006, nr 11, Murator, Warszawa, s. 97.

¹⁹    Serwis internetowy marzec 2008.: http://www.gwarki.com