4508502

8

Według autorów książki Odchudzanie firm. Eliminacja marnotrawstwa - kluczem do sukcesu\ metoda lean „nastawia się na wyłapywanie i eliminację wszelkiego marnotrawstwa,

które jest - okazuje się wszechobecne”^{1 2}. Dotyczy to nie tylko przeorganizowania tego, co „dotyczy pracy firmy: czasu i kolejności czynności projektowych, administracyjnych i wykonawczych, [...] infrastruktury”³, ale przede wszystkim energii ludzkiej, zarówno tej technicznej, wykonawczej, jak i „emocjonalnej, kreatywnej, przewodzenia i kierowania ludźmi, organizacji i motywacji do pracy”⁴.

Upraszczając, lean management definiowany jest jako eliminacja czynności, które wykonywane są przy tworzeniu usługi lub produktu, a które nie dodają wartości tej usłudze lub produktowi. Zgodniez terminem, oznacza wysmuklanie, wyszczuplanie, odchudzanie instytucji⁵ i polega na redukcji działań do tych, które są naprawdę niezbędne.

Marnotrawstwem jest każda działalność, która absorbuje zasoby, pochłania czas i energię, a nie dodaje wartości usługom lub produktom. Według Taiichi Ohno, prekursora lean do podstawowych źródeł marnotrawstwa można zaliczyć:

•    złą organizację pracy, bezczynne oczekiwanie ludzi;

•    za duże lub za małe czasy wykonania pracy ze względu na złe zaprojektowanie usług, (np. czekanie na wprowadzenie nowych przepisów, „rzucenie” pieniędzy pod koniec roku, oczekiwanie na materiały promocyjne, oczekiwanie na podpis, oczekiwanie na odpowiedź od innych osób, przełożonych, współpracujących instytucji);

•    błędy lub braki wymagające naprawy lub korekty, dotyczą one zarówno dokumentacji, dostaw, informacji, jak i produktów;

•    niepotrzebny transport materiałów, narzędzi, dokumentów i produktów między obszarami - wykonywanie zbędnych kroków w procesie przygotowania produktów lub usług, przemieszczanie się ludzi w czasie pracy (w poszukiwaniu dokumentów, narzędzi pracy, instrukcji czy pomocy od innych osób, gromadzenie tych samych dokumentów od klientów tej samej instytucji, brak rozwiniętej współpracy/ sieciowości)

•    zbędne zapasy - (materiałów biurowych, edukacyjno-szkoleniowych, niepotrzebnych raportów, opracowań).

Marnotrawstwo jest w pomocy społecznej pojęciem nie tylko menadżerskim, ale także medialnym. Terminem podejmowanym przez opinię publiczną i media, słowem - wytrychem otwierającym drzwi, które często prowadzą do krytyki całego systemu. Pozostając z daleka od jednoznacznych opinii, warto zauważyć, że pracownicy pomocy społecznej wskazują

1

   Autorami książki Odchudzanie firm. Eliminacja marnotrawstwa-kluczem do sukcesu są). P. Womack, D. T. )ones, Centrum Informacji Menedżera, Warszawa 2001, tytuł oryginalny: Lean Thinking. Banish waste andcreate wealth inyour Corporation.

2

   S. Borkowski, M. Majewski, Strumień wartości przy wytwarzaniu okien jako jedna ze składowych metody Lean Management, Śląska Biblioteka Cyfrowa, Sosnowiec 2004, s. 41.

3

   J. P. Womack, D. T. Jones., Odchudzanie firm. Eliminacja marnotrawstwa - kluczem do sukcesu, Centrum Informacji Menedżera, Warszawa 2001, s. 5.

4

   Ibidem.

5

   J. Lichtarski, Podstawy nauki o przedsiębiorstwie, Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu, Wrocław 1997, s. 224.