4553982861

516 SPRAWOZDANIA

(znanej jako SAB), stosowanej od lat dwudziestych XX w. i o rozpoczęciu prac nad wdrożeniem międzynarodowego standardu - adaptacji Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya. Na zmianę zdecydowało się ponadto 15 bibliotek, głównie akademickich, ale zasięg stosowania zapewne szybko się rozszerzy, gdyż Bibliotek-stjanst, instytucja, dostarczająca opisy bibliograficzne do bibliotek publicznych, podjęła decyzję o uzupełnianiu opisów o symbole DDC. W planach jest mapowanie klasyfikacji z lokalnie stosowanym językiem haseł przedmiotowych (Sven-ska amnesord - SAO, bazujący na LCSH). Adaptacja DDC nie przebiega bezproblemowo, szczególnie trudno wpisać specyficzne lokalne problemy i zjawiska w klasyfikację odnoszącą się przede wszystkim do amerykańskich i angielskich realiów i punktu widzenia.

Jak na tle innych JIW prezentował się Język Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej, którego założenia i problemy miałam okazję przedstawić (National Library of Poland Subject Headings - from card catalogs to digital library. Some question about the futurę of a local subject headings system in the chan-ging world ofInformation retrieval)? Zarówno zasady redakcji i kontroli leksyki, jak i organizacja i prezentacja kartoteki wzorcowej czy metodyka opracowania nie odbiegają od przyjętych powszechnie standardów, podobne są też problemy i pytania o przyszłość. Kierunki rozwoju, nad którymi dyskutujemy (uproszczenie gramatyki, ograniczenie liczby elementów w hasłach przedmiotowych rozwiniętych i przeniesienie części informacji do osobnych pól grupy 6xx, a co za tym idzie ograniczenie liczby tworzonych haseł rozwiniętych - pozycji indeksowych) są w dużej części zbieżne z praktyką wielu innych ośrodków europejskich. Pewne zdziwienie uczestników konferencji, zwłaszcza w kontekście przytoczonych wyżej informacji o skali środków zaangażowanych w prace nad Nuovo Soggetta-rio, budził fakt, iż JHP BN powstawał siłami 2 niepełnych etatów, praktycznie bez stałego zespołu. Z zainteresowaniem, choć również nie bez niedowierzania, przyjęto statystyki wykorzystania indeksu przedmiotowego BN i analizy efektywności wyszukiwania, które odbiegają znacznie od analogicznych danych z innych bibliotek narodowych, gdzie wykorzystanie punktów dostępu rzeczowego jest raczej niskie.

Duże zainteresowanie wzbudziła prezentacja Dianę Vizine-Goetz na temat aktualnego stanu prac nad prowadzonym przez OCLC projektem FAST - Face-ted Application of Subject Terminology (FAST headings as tags for WorldCat Records). Projekt dotyczył utworzenia zasobu słownictwa kontrolowanego, bazującego na zasobie LCSH. Wyabstrahowane hasła są kategoryzowane w siedmiu fasetach rzeczowych (Topie, Place, Time, Event, Person, Corporate body, Title of work) i jednej fasecie zawierającej dane o rodzaju, formie, gatunku, typie dokumentu (Form/Genre). Z jednostek tych buduje się hasła o znacznie uproszczonej składni. Kartoteka wzorcowa FAST zawiera obecnie 1,6 min haseł, ich funkcjonowanie przetestowano na kopii katalogu WorldCat i zanalizowano z użyciem OCLC FRBR Work-Set Algorithm. Z około 136 min haseł przedmiotowych LCSH zastosowanych w 62 min rekordów bibliograficznych udostępnianych przez WorldCat (46% zasobu katalogu ma opracowanie rzeczowe w LCSH) powstało 176 min haseł wzorcowych FAST. Porównano opis rzeczowy wybranych tytułów w różnych wersjach językowych i opis tych samych tytułów sporządzony w różnych instytucjach - okazało się, że opracowanie bazujące na LCSH i jego metodyce jest bardziej zróżnicowane, niż się tego spodziewano. Zespół OCLC zastanawia się, w jaki sposób najbardziej efektywnie wykorzystywać te dane (opisy nie będą ujednolicane), dyskutuje się prezentację haseł jako chmury ta-gów lub w postaci graficznych wykresów, tabel - z wyróżnieniem graficznym haseł najczęściej występujących w opisach danego dokumentu.

Przedmiotem dwóch wystąpień był problem wykorzystania potencjału użytkowników w tworzeniu punktów dostępu do dokumentów bibliotecznych. Temat ten już od paru lat jest obecny w dyskusjach nad efektywnością opracowania i wyszukiwania informacji, a postulat szerokiego otwarcia katalogów bibliotecz-