456719209

dywergencja (oddalanie się). Dywergencja obejmuje także sferę postaw i motywacji człowieka, jego sposób postrzegania świata i siebie samego. Upraszczając powiedzieć można, iż menedżerowie całego świata wykonują mniej więcej takie same działania w zakresie zarządzania (konwergencja kulturowa), ale w różny sposób (dywergencja kulturowa)¹. Coraz częściej stają jednak przed trudnym problemem - wkomponowywania różnych, czasem sprzecznych ze sobą elementów kulturowych w globalną mozaikę strategii przedsiębiorstw.

Procesy konwergencji często zmieniają produkt i przestrzenne granice istniejących rynków lub tworzą nowe. Greenstein i Khanna¹² wyróżniają dwa typy konwergencji rynkowej, polegającej na łączeniu się podmiotów gospodarczych, względnie posiadaniu udziałów w przedsiębiorstwach, działających dotąd w odrębnych sektorach rynku. Konwergencja substytucyjna (convergence in substitutes) oznacza, że uprzednio oddzielne produkty lub usługi stają się z perspektywy odbiorcy zamienne. Na przykład wiadomości dostarczane przez Internet, mogą stać się bliskimi substytutami dla wiadomości dostarczanych przez radio, telewizję lub prasę. Natomiast konwergencja komplementarna (convergence in complements) występuje, jeśli dwa (lub więcej) produkty lub usługi działają lepiej łącznie niż osobno. Przykładem jest współpraca firm poprzez np. rozwijanie swych produktów lub usług. Na przykład, by być dobrze prosperującym dostawcą energii (w otoczeniu, które nie jest kontrolowane przez państwo) korzystne jest posiadanie wiedzy na temat jej wytwarzania, przesyłania oraz dystrybucji. Jako tak zróżnicowana, obejmująca zasięgiem nawet kilka organizacji, konwergencja komplementarna może stworzyć silne bodźce do współpracy poprzez sojusze, joint ventures lub fuzje.

Proces konwergencji technologicznej a funkcjonowanie firm

Nasilaniu się konwergencji sprzyja rozwój technologii cyfrowej, biotechnologii, technologii klientowskich baz danych a także rozwój Internetu. Nastanie ery konwergencji technologicznej już w 1983 r. przewidział T. Levitt, profesor Harvard Business School, w swoim artykule „The globalization of markets”. „Potężna siła popycha świat ku zbieżnej jednorodności (converging commonality), a siłą tą jest technologia. Technologia sproletyzowała komunikację,

4

1

Kostera M. (1996) Zarządzanie międzykulturowe, [w:] Zarządzanie, teoria i praktyka, red. nauk. Koźmiński A.K., Piotrowski W., PWN, Warszawa, s. 413.

Greenstein S., Khanna T. “What does industry convergence meanT [w:] D. B. Yoffie (ed.) Competition in the age of digital convergence, Harvard Business School Press, Boston 1997, s. 201-226, [za:] Bauer J.M., Weijnen M.P.C, Turk A.L., Herder P.M., Delineating the scope of convergence in infrastructures: New frontiers for competition, http://www.delft2001.tudelft.nl (5.09.2010)