kaliów. WBC jest inicjatywą środowiskową i obejmuje biblioteki akademickie, naukowe oraz wydawnictwa Poznania i Wielkopolski. Paweł Grochowski omówił koncepcję i działalność Biblioteki Wirtualnej Nauki w Interdyscyplinarnym Centrum Modelowania Uniwersytetu Warszawskiego (http://vls.icm. edu.pl), która jest systemem udostępniania naukowych baz danych. Poprzez Bibliotekę Wirtualną w 1CM można korzystać z największych zagranicznych baz danych np. ScienceDirect, MEDLINE, Inspec, Science Citation lndex Expanded oraz z zasobów polskich (Biblioteka Wirtualna Matematyki, Biblioteka Wirtualna Nauk Przyrodniczych). W dalszym ciągu obrad Marek Nahotko zajął się problemami związanymi z identyfikatorami dla dokumentów w internecie, a Rafał Prinke poruszył kwestię konieczności stosowania standardów danych w bibliotekach cyfrowych, co daje gwarancję łatwego dostępu do różnorodnych narzędzi programowych.
Ostatni dzień obrad zdominowały zagadnienia związanie z elektronicznymi systemami dostarczania dokumentów. Traute Braun-Gorgon z Berlina przedstawiła prezentację na temat serwisu Subito (http://www.subito-doc.com), który współtworzą głównie biblioteki niemieckie, 2 austriackie, 1 szwajcarska. Serwis ten działa w oparciu o internet i służy użytkownikom do zamawiania kopii artykułów, które dostarczane są przez email, pocztę, faks, ftp oraz do wypożyczania książek. Czytelnicy mają do dyspozycji 1 milion czasopism z różnych dziedzin wiedzy z całego świata, a sieciowy katalog książek obejmuje ok. 70 min. pozycji. Z systemu zaczyna korzystać coraz więcej bibliotek polskich. Piotr Krzyżaniak przedstawił doc@med (http://www.docmed.pl), będący polskim systemem elektronicznego dostarczania dokumentów medycznych w formie kopii artykułów z czasopism polskich i zagranicznych, które znajdują się w wersji drukowanej w zbiorach bibliotek polskich. System jest zlokalizowany na serwerze Biblioteki Głównej Akademii Medycznej w Poznaniu. Amerykański system Ariel przybliżył Jozsef Ge-ges z Węgier. Ariel jest systemem dostarczania dokumentów, umożliwia ich skanowanie oraz przesyłanie za pomocą ftp lub emaila. Obsługuje różnego typu kolekcje, nie tylko w bibliotekach, ale w różnego rodzaju korporacjach i agencjach np. NASA czy WHO. Rząd Węgier wybrał ten system jako jedynie obowiązujący w procesie elektronicznego dostarczania dokumentów w bibliotekach węgierskich. Niemiecki serwis EZB - Elektronische Zeitschriftenbi-bliothek (http://www.bibliothek.uni-regensburg. de/ezeit) omówiła Evelinde Hutzler. Od 1997 roku jest on udostępniany w internecie, a zainicjowany został przez Bibliotekę Uniwersytecką w Regensburgu. EZB jest usługą opartą na bazach danych, która umożliwia użytkownikom dostęp do naukowych czasopism elektronicznych przez jeden znormalizowany interfejs. Gromadzi jedynie e-czasopisma z pełnymi tekstami artykułów i obecnie zawiera około 16 000 tytułów z różnych dziedzin nauki.
Podsumowując obrady organizatorzy zauważyli, że od ostatniego spotkania w 2001 roku w bibliotekach polskich nastąpił znaczny postęp w stosowaniu nowoczesnych technologii. Powstają pierwsze polskie wirtualne biblioteki, a wiele bibliotek i muzeów rozpoczęło digitalizację swoich najcenniejszych kolekcji, które częściowo są udostępniane w internecie. Obecnie trwają prace nad powstaniem ogólnopolskiego systemu dostarczania dokumentów w formie elektronicznej na bazie systemu doc@med z wykorzystaniem wirtualnego katalogu KARO. Nasuwa się refleksja, że wszystkie wspomniane projekty i nowoczesne rozwiązania technologiczne wymagają jeszcze ścisłej współpracy uczestniczących w nich bibliotek. Kolejna konferencja na temat internetu w bibliotekach odbędzie się już za 2 lata, a na razie materiały z tegorocznego spotkania będą dostępne w internecie na stronach EBIB-u.
Ewa Piotrowska, Renata Zając