4403041008

Czynniki i zakres harmonizacji rachunkowości 15

ści i przejrzystości informacji¹. Wynika z tego, że w miarę postępującej globalizacji współczesnej gospodarki i związanej z nią konieczności ewolucji rachunkowości należałoby zharmonizować podejście do systemów informacyjnych, uwzględniając uwarunkowania historyczne i kulturowe oraz aktualne potrzeby odbiorców informacji. Potrzeby te muszą być sformułowane na tle dogłębnego poznania czynników, warunków i cech współczesnych, makro- i mikroekonomicznych systemów gospodarczych.

Rozwój informatyki zrewolucjonizował możliwości systemów informacyjnych. Do systemów zarządzania wprowadzono modele matematyczne inżynierii finansowej. Podejście historyczne jest coraz częściej powiązane z prospektywnym ujęciem informacji. Proponuje się rozwinięte, wielowarstwowe modele tworzenia i prezentacji informacji (XBRL - eXtensible Business Raporting Lan-guage, SAPR3, sieci LAN i WAN, systemy eksperckie itp.). Coraz częściej metody i narzędzia tradycyjnie zaliczane do rachunkowości zarządczej są wykorzystywane w rachunkowości finansowej i raportach finansowych, co stawia pod znakiem zapytania dalsze wyróżnianie dwu klas rachunkowości w opracowaniach teoretycznych i programach edukacyjnych, ponieważ w praktyce, w związku z wykorzystaniem systemów informatycznych, często te dwa obszary są w różnym zakresie ze sobą połączone.

Należy przyjąć, że ewolucja systemów informacyjnych rachunkowości wymaga szerokich badań teorety cznych i aplikacyjnych, których efekty powinny być wykorzystane zarówno w skali lokalnej, jak i globalnej. Prawidłowe podejście do tych badań musi opierać się na obserwacji i analizie zjawisk, umiejętnym opisie stanów wyjściowych, doborze metod tworzenia odpowiedniej dokumentacji, wyciągania wniosków, ich weryfikacji i komunikowaniu potencjalnym odbiorcom². Dla badań tych należy stworzyć sprzyjające warunki społeczne i finansowe. Wyniki badań powinny być popularyzowane w ramach programów edukacyjnych. Szczególną rolę odgrywają w tym zakresie międzynarodowe instytucje zajmujące się standaryzacją rachunkowości, chociaż amerykańskie systemy rachunkowości i ich standardy mają pierwszoplanowe znaczenie dla harmonizacji rachunkowości. Sprzyjającym czynnikiem harmonizacji jest działalność międzynarodowych firm konsultingowych oraz szeroko rozwinięty benchmarking.

Można zatem wyróżnić grupy czynników oddziałujących na proces harmonizacji rachunkowości. Są to czynniki społeczne, ekonomiczne, instytucjonalne i edukacyjne. Dotyczą one warunków, które są usytuowane poza rachunkowo-

1

   Rachunkowość międzynarodowa. Red. K. Winiarska. ODDK. Gdańsk 2009. s. 32 i n.

2

   T.R. Weirich. T.C. Person. N.T. Chuiyk: Accounting and Auditing Research. John Wiley and Sons, New York 2010, s. 1-15.