4645771681

99

CZYTELNICTWO W BIBLIOTEKACH WARSZAWSKICH

Zorganizowana w dniach 6 i 7 października 1965 r. przez Zarząd Okręgu m. st. Warszawy Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich Sesja naukowa na temat: „Biblioteki warszawskie a potrzeby środowisk czytelniczych” stała się wydarzeniem dużej miary. Miała bogaty program, przekraczający nieraz ramy zakreślonego tematu. Obraz rozwoju czytelnictwa przekształcał się niejednokrotnie w analizę całej sytuacji niektórych sieci bibliotecznych (jak np. bibliotek fachowych). Sesja, mimo że przygotowana na fali obchodów jubileuszowych XX-lecia Polski Ludowej, nie ograniczyła się do zaprezentowania wielkich i niewątpliwych osiągnięć, ale obok nich ukazała problemy trudne i dotąd nierozwiązane. Dyskusja była ożywiona. Przebiegowi obrad przysłuchiwało się wielu bibliotekarzy z Warszawy i z kraju. Sesja miała dobrą prasę, ukazało się na jej temat kilka nieszablonowych wzmianek i artykułów w dziennikach i czasopismach ogólnych.

Przemówienie wstępne wygłosił przewodniczący Zarządu Okręgu Warszawskiego SBP mgr Zbigniew Kempka wskazując na znaczenie, jakie ma dobrze funkcjonująca sieć bibliotek dla realizacji uchwał IV Plenum KCPZPR. Tysiąc bibliotek warszawskich różnego typu ma do czynienia ze złożoną problematyką czytelniczą. Nie we wszystkich sieciach bibliotecznych wdrożono jej właściwe badania, wiele pojęć jest jeszcze nieustalonych (choćby w zakresie jednostek statystyki bibliotecznej). Ale czytelnictwo rozwinęło się i zaktywizowało. Istnieją jednak — jak ciemne plamy w jasnym obrazie — pewne przeszkody natury organizacyjnej czy finansowej, które obniżają możliwości pracy bibliotecznej z czytelnikami: mówca wymienił tu przykładowo niewłaściwe postawienie sprawy lokali bibliotecznych w nowych budynkach szkół Tysiąclecia, niezrealizowanie norm na zakup książek w bibliotekach szkolnych, arbitralną władzę „Ruchu” w dysponowaniu środkami na prenumeratę czasopism zagranicznych, niedocenianie roli bibliotek w sieci ośrodków informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej. W imieniu Zarządu Okręgu Warszawskiego kol. Z. Kempka podziękował organizatorom Sesji (doc. dr Krystynie Remerowej z katedry bibliotekoznawstwa UW i mgr Jadwidze Krajewskiej z Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie) oraz wszystkim referentom za trud włożony w przygotowanie obrad.

Doc. dr Krystyna Remerowa omówiła w problemowym referacie „Zmiany funkcji bibliotek w okresie XX-lecia”. Zasadniczą funkcją społeczną współczesnej biblioteki jest przekazanie myśli utrwalonej w dokumencie właściwemu adresatowi, który jej potrzebuje, rozprowadzenie wyspecjalizowanej informacji. Ale pojęcie to nie utrwaliło się w świadomości społeczeństwa, które ciągle patrzy na bibliotekę jako na magazyn książki. Biblioteka powinna zająć właściwe miejsce we współczesnej organizacji życia, które cechuje wzrost roli nauki, zespołowość pracy naukowej, racjonalizacja wysiłków i ich koordynacja. Biblioteki, dziedziczące tradycję międzywojennego dwudziestolecia, nie były w pełni przygotowane do tych zmian. Dekret o bibliotekach z 1946 r. nie opisywał stanu osiągniętego, lecz wytyczał nowe ramy działalności. Niestety nie doszło do stworzenia sieci bibliotecznych opartych na konsekwentnym podziale zadań. Biblioteki naukowe nie stały się ośrodkami służby informacji naukowo-technicznej dla potrzeb gospodarki narodowej. Czy są gotowe, by włączyć się całkowicie do sieci informacji naukowej w zakresie innych dziedzin wiedzy? Spełniają natomiast swoją rolę jako ośrodki pracy bibliograficznej. Miernikiem oceny biblioteki jest jej przydatność dla zaspokojenia szeroko rozumianych potrzeb czytelniczych. Wymaga to wnikliwej analizy pracy bibliotecznej we własnych placówkach.