9
BIBLIOGRAFIA WOJSKOWA W LATACH 1945-1965
pozycje w działach: historia wojska, wojen i sztuki wojennej, współczesne armie, rodzaje wojsk, organizacja, taktyka i szkolenie. Mniej zasobne w materiały bibliograficzne były m. in. działy: wychowanie wojskowe, nauka o broni, technika wojenna, wywiad i wojskowa literatura piękna. Opis bibliograficzny Komunikatu sporządzono zasadniczo według norm Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Składa się on z dwóch elementów: opisu zasadniczego obejmującego autora, tytuł, cechy wydawnicze i cechy zewnętrzne dokumentu oraz adnotacji objaśniających. Dla ułatwienia poszukiwań zamieszczono także spisy pomocnicze: wykaz uwzględnionych czasopism i skróty ich tytułów, wykaz używanych skrótów oraz indeks autorski, który w układzie alfabetycznym zestawia nazwiska autorów, przedmówców, tłumaczy, redaktorów, recenzentów itp. Następny tom Komunikatu za 1957 rok ukazał się również w 1958 r. bez większych zmian. Nowością jest tutaj załączona na końcu Bibliografia bibliografii wojskowych obejmująca materiał z okresu międzywojennego i lat powojennych aż do 1957 r. Rocznik następny za 1958 rok uległ pewnym zmianom. Prócz krajowego piśmiennictwa wojskowego zawiera' szeroki wybór materiałów obcych odnoszących się do historii i współczesnej myśli wojskowej w świecie. Włączenie obcego piśmiennictwa zwiększyło znacznie objętość Komunikatu, co zmusiło opracowujących do stosowania w doborze materiałów selekcji wartościującej, a także do rezygnacji z rozpisywania zawartości dzienników, w tym także okręgowych dzienników wojskowych. Kolejne roczniki za 1959 i 1960 r. wydawane są pod kątem pełniejszego i bardziej starannego doboru piśmiennictwa obcego.
Natomiast od 1961 roku Komunikat zaczyna się ukazywać w czterech zeszytach kwartalnych, przy niezmienionym układzie wewnętrznym i typograficznym. Zmiana ta zwiększa przydatność Komunikatu, pozwala mu szybciej dotrzeć do rąk odbiorcy, co ma duże znaczenie ze względu na aktualność pewnych partii materiałów, zwłaszcza artykułów z czasopism. Do tej pory ukazało się 16 zeszytów. Zmieniono w nich częściowo układ, dla ułatwienia poszukiwań wprowadzono system odsyłaczy międzydziałowych, włączono ponadto nigdzie dotychczas nie rejestrowane jawne wydawnictwa wojskowe, które na mocy Rozkazu Ministra Obrony Narodowej 1 są przysyłane do Centralnej Biblioteki Wojskowej.
Podsumowując trzeba stwierdzić, że Komunikat Bibliograficzny może oddać cenne usługi użytkownikom wojskowym i cywilnym. Rzeczowy układ Komunikatu pozwala śledzić bieżące piśmiennictwo wojskowe według treści, natomiast orientację w dorobku poszczególnych autorów dają indeksy alfabetyczne roczne, a od 1961 roku również i kwartalne.
Prócz wydawnictwa C.B.W. zajmującego się problematyką ogólnowojskową, na terenie wojska działają inne ośrodki, które bądź to w formie biuletynów bibliograficznych, bądź w postaci wykazów piśmiennictwa, publikowanych periodycznie w czasopismach — informują na bieżąco o literaturze z dziedziny swych specjalności. W zakresie historii wojskowości bieżącą informację prowadzi Ośrodek Bibliograficzny Wojskowego Instytutu Historycznego2.
W dziedzinie techniki wojennej, taktyki i strategii rolę bieżącego informatora spełnia Biuletyn bibliograficzny wydawnictw jawnych opracowywany przez Oddział Naukowo-Badawczy Biblioteki Akademii Sztabu Generalnego. Zarejestrowane w nim materiały uwzględniają prace z zakresu techniki wojennej w jej bezpośrednim związku z działalnością wojsk na polu walki. Są tu również pozycje
Dziennik Rozkazów nr 15/61 r. poz. 105.
Działalność WIH została omówiona szczegółowo w następnym artykule B. Zielińskiej na s. 12—15 (przyp. Red.).