4645771792

7

BIBLIOGRAFIA WOJSKOWA W LATACH 1945-1965

Wydaje się, że istnieją tutaj zarówno tematy wspólne dla wszystkich bibliotek naukowych, jak też problemy właściwe tylko bibliotekom w obrębie jednego resortu, a także charakterystyczne dla poszczególnych placówek. Każda biblioteka może ustalić hierarchię potrzeb, wybrać zagadnienia najważniejsze i najpilniejsze. Jedne z nich może pokonywać własnymi siłami, inne we współdziałaniu z zespołem bibliotek.

EDWARD PIGOŃ Centr. B-ka Wojskowa

BIBLIOGRAFIA WOJSKOWA W LATACH 1945—1965 r

Wymagania współczesnego wojska w zakresie rejestracji potrzebnego armii piśmiennictwa są szczególnie duże. Wykraczają one poza klasyczne ramy nauki, techniki i sztuki wojennej i sięgają w obręb literatury z różnorodnych dziedzin cywilnych. Bibliografia wojskowa, nie mogąc objąć tego ogromu materiału, musi zrezygnować z ambicji zaspokajania pełnych potrzeb wojska i ograniczyć się do rejestracji piśmiennictwa dotyczącego wyłącznie wojskowości i bezpośrednio z nią związanego. W ten sposób oficerowie i pracownicy naukowi wojska, poszukując dla celów naukowych materiałów z innych dziedzin niezwiązanych bezpośrednio z wojskowością, muszą pamiętać o bibliografii narodowej i innych bibliografiach specjalnych. Ich przydatność i konieczność wykorzystywania przez wojsko nie podlega chyba dyskusji. Wspominając jednak o znaczeniu dla wojska bibliografii cywilnych trzeba też powiedzieć o pożytku, jaki bibliografie wojskowe mogą oddać społeczności cywilnej. Znane są powszechnie zainteresowania ludności zagadnieniami obronności kraju, polityki wojskowej bloków militarnych, zagrożenia atomowego, czy jakże żywe w naszym społeczeństwie zainteresowanie dziejami drugiej wojny światowej. Niemal kompletny zestaw piśmiennictwa polskiego na ten temat, a także bogaty wybór piśmiennictwa obcego, rejestruje się w aktualnie u nas wydawanych bibliografiach wojskowych. Niepełne jak dotychczas wykorzystywanie bibliografii wojskowych w środowiskach cywilnych wynika być może z braku informacji o nich lub zazwyczaj niesłusznego przekonania, że są one obwarowane tajemnicą wojskową. Usuwaniu tych nieporozumień ma też służyć niniejszy, pierwszy syntetyczny po wojnie artykuł, usiłujący przedstawić dorobek bibliografii wojskowej w dwudziestoleciu PRL. Jego, być może, zbyt informacyjno-przeglądowy charakter podyktowany został chęcią zasygnalizowania możliwie największego, choć nie pełnego zestawu bibliografii wojskowych.

Potrzebę systematycznej rejestracji piśmiennictwa wojskowego doceniano w Polsce już w okresie międzywojennym. Z inicjatywy Centralnej Biblioteki Wojskowej w 1921 roku rozpoczęto wydawanie Komunikatu Bibliograficznego — bieżącej bibliografii ogólno wojskowej. Komunikat obok całej polskiej produkcji wydawniczej dotyczącej wojska uwzględniał książki i artykuły zagraniczne traktujące o Wojsku Polskim oraz wybór wojskowej literatury zagranicznej. Z niewielkimi zmianami wychodził on aż do 1939 r., do momentu wybuchu wojny. Okres międzywojenny notuje także bardzo poważne osiągnięcie w dziedzinie bibliografii retrospektywnej: Polską Bibliografię Wojskową Daszkiewicza i Gąsio-rowskiego (W-wa 1921—23). Obejmuje ona druki zwarte i artykuły z czasopism