4962385559

2. Własności płynów złożowych 2.1. Klasyfikacja złóż

Złoża węglowodorowe najogólniej można podzielić na złoża gazu i złoża ropy. Klasyfikacja ta jest rozszerzana na kolejne kategorie w zależności od:

•    składu płynu złożowego,

•    początkowych temperatury złożowej i ciśnienia złożowego,

•    warunków panujących w powierzchniowej instalacji produkcyjnej.

Jakościowym kryterium, w oparciu o które powyższy podział może zostać dokonany są wykresy fazowe. Najczęściej wykorzystywanym wykresem, stosowanym do klasyfikacji złóż węglowodorowych jest wykres fazowy w układzie p-T (Rys. 2.1).

Oprócz zastosowania klasyfikacyjnego, wykres p-T, może również zostać zastosowany do ilościowego opisu zachowali fazowych płynu złożowego.

złoże ropy powyżej ciśnienia nasycenia

złoże ropy przy ciśnieniu nasycenia^ /

złoże ropy z czapą gazową

/

zł. gazowo - kondensatowe przy pocz. ciśn. ekspl.

K

'x

złoże gazu ziemnego

złoże g.-k. w stanie nasycenia

\

złoże g.-k. w trakcie procesu kondensacji wstecznej

/

/

/

/

/

/

/ L=0%

i v=ioo%

temperatura

Rys. 2.1. Wykres p-T dla typowego węglowodorowego systemu wieloskładnikowego. Na wykresie przedstawiono zakresy pracy złóż węglowodorowych.

Kluczowe elementy wykresu p-T:

>    Temperatura kricondentennu ( T_cT ) - temperatura, powyżej której w układzie nie wystąpi faza ciekła, nie zależnie od wielkości ciśnienia panującego w układzie. Odpowiadające tej temperaturze ciśnienie, to ciśnienie kricondentennu (p_cT).

>    Ciśnienie kricondenbaru (p_rll) - ciśnienie, powyżej którego nie jest możliwe wytworzenie w układzie fazy gazowej, bez względu na wysokość temperatury układu. Temperaturą odpowiadającą ciśnieniu kricondenbaru, jest temperatura kricondenbaru (T_c„).

4