zagęszczenie mieszanki w szalunkach, a także brak jakichkolwiek instrukcji dotyczących pielęgnacji wilgotnościowej i termicznej konstrukcji.
W niniejszym referacie szczególny nacisk położony jest na cement, surowiec, którego dobór szczegółowo wskazywany jest w specyfikacjach technicznych.
2. Specyfikacja techniczna a dobór cementu
O trwałości i jakości obiektu inżynierskiego, jakim jest most, decyduje jego prawidłowe zaprojektowanie i zgodny ze sztuką inżynierską przebieg całości prac budowlanych. Jednak w głównej mierze trwałość konstrukcji zależy od właściwości betonu z jakiego zostanie on wykonany. Na rodzaj i jakość zastosowanych materiałów wpływają bezpośrednio wymagania zawarte w specyfikacjach technicznych. Te zaś konstruowane są na podstaw ie dwóch dokumentów:
• Zarządzenia Nr 1 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych (GDDP) z 03.01.1990 r.
• Rozporządzenia Ministra transportu i Gospodarki Morskiej Nr 735 z dnia 30.05.2000 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie.
W praktyce podstawowym dokumentem jest najczęściej Zarządzenie Nr 1/90 GDDP. Akt ten liczy sobie już 14 lat. Niestety nie uwzględnia on postępu w technologii betonu jaki dokonał się na przestrzeni tego czasu. Technologia produkcji cementu, betonu, duży postęp w produkcji domieszek chemicznych oraz wiedza i doświadczenie technologów w komponowaniu parametrów warunkujących trwałość betonu jest tu prawie całkowicie niewykorzystana. Wniosek wyciągany podczas każdej realizacji obiektu mostowego jest zawsze ten sam: stan prawny dotyczący parametrów betonu i technologii wykonywania obiektów mostowych wymaga radykalnej aktualizacji. Obecny stan prawny w żadnym przypadku nie gwarantuje powstania trwałej konstrukcji, a dodatkowo naraża wykonawcę na nieuzasadnione, wyższe koszty wykonania.
Wracając jednak do doboru cementu w świetle obowiązującego rozporządzenia należy powiedzieć, iż ograniczenie udziału poszczególnych faz klinkierowych i alkaliów, czyli:
• C3A poniżej 7%,
• C4AF+2C3A nie więcej niż 20%,
• oraz zawartości alkaliów poniżej 0,6%,
wcale nie gwarantuje uzyskania trwałego betonu. Kolejnym błędem jest nakaz stosowania cementu CEM I 42,5 do betonów klas od B30 do B40, zaś do betonów klas B45 i wyższych cementu CEM I 52,5! Zawarte w normie cementowej PN-EN 197-1 graniczne parametry wytrzymałościowe, jakie spełniają cementy dostępne na rynku z powodzeniem pozwalają na zastosowanie cementu CEM I 32,5 co najmniej do klasy B35 pozwalając na znacznie obniżenie nie tylko tenniki konstrukcji, ale i kosztów materiałowych. Potwierdzają to zapisy normy PN-EN 206-1, gdzie przy odpowiedniej wartości wskaźnika W/C można uzyskać z cementu portlandzkiego CEM I 32.5R betony klasy wytrzymałościowej C 35/45 (B45). Tak daleko idące wymagania, co do składu, rodzaju i klasy cementu ograniczają możliwości kształtowania cech Teologicznych mieszanki betonowej oraz wpływają na wysoką termikę konstrukcji. Już na samym początku powoduje to ogromne ryzyko powstania usterek w betonie nie wspominając o kosztach związanych z pielęgnacją oraz finalnej cenie betonu. W wytycznych co prawda wyróżnia się elementy wielkogabarytowe, jednak mimo to do wszystkich elementów, bez względu na ich kubaturę wskazuje się