Istota i charakterystyka
Fundusz inwestycyjny tworzą pieniądze powierzone przez indywidualnych inwestorów, które to pieniądze są zarządzane na ich rzecz przez specjalistów, przede wszystkim licencjonowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego doradców inwestycyjnych.
Zadanie zarządzających funduszem polega na inwestowaniu wpłaconych do funduszu środków w taki sposób, aby osiągnąć jak największy zysk dla uczestników funduszu, przy jednoczesnym ograniczeniu ryzyka inwestycyjnego. Istota funduszy inwestycyjnych opiera się zatem na połączeniu środków (zasobów kapitałowych) indywidualnych inwestorów w celu wspólnego ich inwestowania.
Wzamian za dokonane wpłaty do funduszu inwestorom zostają przydzielone tytuły uczestnictwa, czyli jednostki uczestnictwa lub ich ułamkowe części (w przypadku tzw. funduszy inwestycyjnych otwartych) albo certyfikaty inwestycyjne (w przypadku tzw. funduszy inwestycyjnych zamkniętych)1. Ich liczba pokazuje proporcjonalny udział uczestnika w majątku funduszu inwestycyjnego. Inwestowane przez fundusz inwestycyjny wpłaty uczestników tworzą jego portfel inwestycyjny. Portfel inwestycyjny jest źródłem osiąganych przez fundusz dochodów, które przysługują uczestnikom proporcjonalnie do liczby posiadanych tytułów uczestnictwa. W trakcie funkcjonowania fundusz inwestycyjny otwarty zbywa lub odkupuje przyznane uczestnikowi jednostki na jego żądanie, zaś fundusz zamknięty emituje certyfikaty inwestycyjne oraz dokonuje ich wykupu w przypadkach określonych w statucie funduszu.
„Mnożąc wartość jednostki uczestnictwa przez liczbę posiadanych jednostek, możemy łatwo obliczyć aktualną wartość środków ulokowanych w funduszu."
Z ustaloną częstotliwością (z reguły w dniach, w których odbywają się sesje na giełdzie) fundusz inwestycyjny ustala wartość tytułów uczestnictwa, czyli oblicza wartość aktywów netto funduszu przypadających na tytuł uczestnictwa (dzień wyceny). W tym celu fundusz wycenia portfel inwestycyjny, a następnie dzieli jego wartość przez liczbę przysługujących wszystkim uczestnikom jednostek albo wyemitowanych certyfikatów - w zależności od rodzaju funduszu. Wartość tytułu uczestnictwa może się zmieniać w każdym dniu wyceny. W przypadku funduszy inwestycyjnych otwartych, wartość jednostek uczestnictwa można znaleźć w prasie codziennej, internecie, czy te-legazecie. Mnożąc wartość jednostki uczestnictwa przez
1 Różnice pomiędzy poszczególnymi rodzajami funduszy inwestycyjnych zostaną omówione w następnym rozdziale.
6 Poradnik Inwestora I ABC inwestowania w fundusze inwestycyjne