18 Danuta Frydel
Strony domowe bibliotek akademickich dowodzą o dużym postępie w zakresie rozwoju usług informacyjnych, z drugiej strony należy podkreślić, iż są wynikiem pewnej konieczności technologicznej w procesie interakcji społecznej na osi: użytkownik - bibliotekarz. W tradycyjnej bibliotece akademickiej, do której użytkownik najczęściej przybywa osobiście, kontakty są bezpośrednie, odbywają się najczęściej na zasadzie „face to face” i wymagają od bibliotekarza przede wszystkim umiejętności komunikacji interpersonalnej, które pozwolą mu zorientować się w potrzebach i oczekiwaniach klienta, a następnie umożliwią właściwą obsługę. Natomiast w bibliotece hybrydowej obsługą zostaje również objęta społeczność rozproszonych, wirtualnych użytkowników, zgłaszających się do niej zdalnie z globalnego środowiska sieciowego. Kontakt z tą grupą klientów odbywa się poprzez „bramę” prowadzącą do informacyjnej przestrzeni cyfrowej biblioteki, którą najczęściej stanowi witryna internetowa biblioteki. Dlatego też właściwe zaprojektowanie strony internetowej jest istotne z punktu widzenia prawidłowego funkcjonowania hybrydowej biblioteki uczelnianej. Budowa witryny ma wprowadzać pewną organizację do chaotycznego
r r 12
świata informacji cyfrowych i pomóc w obsłudze użytkowników końcowych .
Internet stworzył w bibliotekach duży zakres możliwości prezentowania swoich zbiorów oraz wymusił zorganizowanie dostępu do zewnętrznych źródeł informacji. Dzięki witrynom zwiększył się zasięg oddziaływania biblioteki. Przez zorganizowany i dobrze przemyślany dostęp do światowych zasobów informacyjnych istnieje możliwość rozszerzenia oferty bibliotecznej i uzupełnienia zbiorów. Witryny bibliotek mogą pełnić funkcję:
- wizytówki biblioteki,
- źródła profesjonalnego uporządkowania informacji o zasobach i działalności biblioteki,
- miejsca udostępniania informacji elektronicznej, takiej jak bazy danych, czasopisma i inne dokumenty,
- serwisu, gdzie można znaleźć hiperłącza do innych użytecznych zasobów zgromadzonych w sieci,
- narzędzia promocji i marketingu,
- materiałów szkoleniowych dla różnych grup użytkowników,
- przykładów projektu witryny dla innych instytucji1 \
Należy zwrócić uwagę na fakt, iż w ostatnim okresie pojawia się druga generacja bibliotek cyfrowych i hybrydowych, w których punkt ciężkości przesuwa się wyraźnie z funkcji organizowania dostępu do informacji w kierunku bezpośredniego świadczenia usług informacyjnych on-Iine. Internet zmienił bowiem zasadniczo pojęcie tradycyjnych usług informacyjnych.
Dostarczanie bieżącej informacji to reklama dobrego systemu informacyjnego, a dla wielu użytkowników wskaźnik skuteczności systemu czy biblioteki. Czytelnik oczekuje dostarczenia szybkiej informacji, która nie straci swej aktualności w trak-
12 G. Piotrowicz, Bibliotekarz a „użytkownik-klient"...
13 G. Piotrowicz, Kreowania serwisów informacyjnychs. 194.