5192604998

157 -

razem właściwe**, na odgórne działania, które "już natychmiast trzeba podjąć**, by usprawnić jakaś dziedzina, życia społecznego czy gospodarczego. Jest to postawa psychologiczna zupełnie naturalna w obliczu długotrwałych doświadczeń, w trakcie których sie ona ukształtowała. Jest to jednak postawa utrwalająca obecny niewłaściwy mechanizm reform. Ich istota powinna polegać na zniesieniu możliwie wielu- ograniczeń aktywności społecznej i gospodarczej, zlikwidowaniu możliwie wielu nonsensownych przepisów i zupełnie zbędnych instytucji, reglamentujących zachowania społeczne i krepujących aktywność i inicjatywność ekonomiczne. Ich istota powinna rćwnież polegać na zmuszaniu całego społeczeństwa - a wiec' gospodarstw dc«#cwych. instytucji, jednostek gospodarczych i władz terytorialnych - do .opierania swej egzystencji głównie na samozaradności, nie zaś prawie wyłącznie na wysuwaniu kolejnych roszczeń pod adresem władz wyższego szczebla.

Wydaje sie ponadto, że źródłem wielu błędów jest nieroz-różnianie przez kierownictwo gospodarki strategicznych zagadnień reformy i bieżących problemów polityki gospodarczej. W szczególnie trudnej sytuacji ekonomicznej, przy braku rezerw ekonomicznych i społecznych, w obliczu konieczności restrukturalizacji gospodarki, w warunkach pogłębionego niedoboru, zadania stojące przed polityka gospodarcza s« wyjątkowo trudne. W krótkim horyzoncie czasowym zadania te sa wręcz sprzeczne z kierunkiem reformy. Tak np. powszechnie słusznie krytykowany system podatkowy. nakierowany na przywracanie równowagi finansowej i zmniejszanie inflacji, spełnia -,lub ma spełniać - zadania bieżącej polityki gospodarczej. Jak wskazuje M. Kulesza (1987, s. 327 i dalsze), nawet prawo znajduje sie "w okowach polityki państwowej". Jest to jednak zabójcze dla samej reformy i dla długookresowej polityki, ogranicza bowiem dynamikę wzrostu produkcji, a tym samym zmniejsza szanse uzyskania równowagi w dłuższym okresie. Niestety. doraźne zadania gospodarcze dominuje nad celami strategicznymi, odsuwając moment osiągnięcia tych ostatnich w nieokreślona przyszłość.