REGULACJA SZLAKU METABOLICZNEGO 11
REGULACJA SZLAKU METABOLICZNEGO 11
równanie 12
K-i(Si/KSj + Sj + t/Ks,*,-ł-1)
j / 1 = 0
We wzorze tym występują obok elementów już omówionych przy wprowadzeniu poprzedniego wzoru jeszcze i stężenia metabolitów reakcji (Si( Si+ł) i stałe Michaelisa (KSl, KS|+1).
IV. Zmiana w stężeniu metabolitu jako bezpośredni czynnik regulujący przepływ przez szlak metaboliczny
IV-1. Siła kontrolowania metabolitu
Szybkość przepływu przez szlak metaboliczny może być modulowana nie tylko przez zmiany na poziomie enzymów szlaku, ale także bezpośrednio przez zmianę w puli jednego z metabolitów. Zmiana taka może być wywołana przez aktywację czy też zahamowanie przemian komórkowych charakteryzujących się wspólnymi ze szlakiem, który rozpatrujemy, metabolitami pośrednimi (Ryc. 2).
Możemy więc, analogicznie do podejścia przedstawionego w równaniu 1, podać miarę wpływu zmiany stężenia metabolitu (S) na szybkość przepływu przez szlak metaboliczny (J):
równanie 13
Przy granicznych wartościach 6S —>■ 0 możemy to wyrażenie zapisać w następującej formie
— równanie 14
Współczynnik Cs, jest różnie nazywany w literaturze anglosaskiej: res-ponse coefficient (15), sensitisalion index (25) czy wreszcie sensitivity (26). Można by zaproponować dla niego polską nazwę — siła kontrolowania metabolitu.
W zrozumieniu znaczenia tego współczynnika może dopomóc przekształcenie (zcałkowanie) równanie 12 do następującej formy:
J = k SCsl równanie 15
Z tego równania jasno wynika, że przepływ przez szlak metaboliczny jest bardzo czuły na zmianę w puli metabolitu o wysokiej sile kontrolowania.
IV-2. „Elastyczność”
Metabolity pośrednie spajają enzymy szlaku w jedną strukturę, w szlak metaboliczny. To one przenoszą informację o zmianie działania jednego z enzymów (inhibicja lub stymulacja enzymu) poprzez wywoły-