5192605584

Post. Blochem., 29, 17-32, 1983

JERZY DUSZYŃSKI *>

Regulacja oddychania mitochondrialnego

Regulation of Mitochondrial Respiration

Spis treści

I.    Wstęp

II.    Układ oksydacyjnej fosforylacji

III.    Potencjały składowe układu oksydacyjnej fosforylacji i procesy bezpośrednio je naruszające

IV.    Model regulacji oddychania opracowany przez Wilsona i współpracowników

V.    Krytyka modelu Wilsona

VI.    Słowniczek ważniejszych wyrażeń i skrótów

Contents

I.    Introduction

II.    The oxidative phosphorylation system

III.    Potentials of the oxidative phosphorylation system and reactions affecting these potentials directly

IV.    Regulation of cellular respiration as proposed by Wilson et al.

V.    Critical appraisal of the Wilson approach to the regulation of respiration

VI.    Glossary of common symbols and abbrevations

I.    Wstęp

Oddychanie mitochondrialne czyli pobieranie tlenu przez mitochondria jest związane z funkcjonowaniem łańcucha oddechowego, a ściślej rzecz biorąc, z aktywnością enzymu działającego na końcu sekwencji oksydo-redukcyjnych składników łańcucha oddechowego, tj. oksydazy cytochro-mowej. W reakcji katalizowanej przez ten enzym elektrony, wywodzące się pierwotnie z substratów oddechowych, i protony oddziaływają z tlenem. W wyniku tej reakcji zużywa się tlen, a powstaje woda.

W rozumieniu regulacji oddychania mitochondrialnego następuje przewrót. W artykule tym główny akcent położono właśnie na nowe, wyłaniające się koncepcje mechanizmu regulacji oddychania mitochondrialnego.

Szereg pojęć z dziedziny regulacji metabolizmu, podstawowych dla pełnego rozumienia tego tekstu zostało szczegółowo omówionych w specjalnie im poświęconym artykule przeglądowym (1).

II.    Układ oksydacyjnej fosforylacji

Działanie oksydazy cytochromowej (2—5), jak i całego łańcucha oddechowego związane jest z serią przemian, które określamy nazwą oksydacyjnej fosforylacji. W wyniku tych przemian energia wyzwolona przy

*) Dr, Zakład Biochemii Komórki, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego, PAN, ul. Pasteura 3, 02-093 Warszawa.

2 Postępy Biochemii 1/83