, nltv,organizowane, niejednolite a czasami wewnętrznie sprzecz-P Nir dziwnego, że postawa polemiczna jest dla nich charakte-HMyezmi. Są one jednak ruchem postępowym nie tylko w dziedzinie teorii pedagogicznej, ale też w dziedzinie polityczno-społecznej.
Niebawem jednak nabiorą one siły i zająwszy pozycję dominującą, wyrugują szkołę tradycyjną. Dla tego celu muszą znaleźć oparcie w ukształtowanym systemie pedagogicznym i w zmianie stosunków polityczno-społecznych. Realizację obu tych warunków umożliwiał wynik pierwszej wojny światowej.
Europejski ruch ,,nowego wychowania” znalazł skuteczną podstawę w pedagogice pragmatycznej, która była wynikiem filozofii pragmatyzmu rozwijającego się w USA. Do zwycięskiego zakończenia wojny na rzecz Ententy przyczyniły się wyraźnie Stany Zjednoczone zyskując przez to silny wpływ na sposób myślenia w Europie. Wpływ ten obejmował nie tylko dziedzinę myślenia polityczno--społecznego ale też pedagogicznego. Obraz stosunków społecznych Ameryki stawał się wzorem dla krajów europejskich, a wychowanie amerykańskie tym bardziej było pociągające, że miało wiele punktów stycznych z ideami głoszonymi przez neorusseistów i częściowo nawiązującymi do ideałów Oświecenia. Zyskiwało ono przez to też pewną łączność z dziejami europejskiej myśli pedagogicznej.
Ponadto w USA już wielkie uznanie znalazła filozofia pragmatyzmu, która występowała jako podstawa dla nowej pedagogiki. Idee pedagogiczne, które spotykamy w okresie budzenia się „nowego wychowania” znajdują w tej filozofii i pedagogice grunt dla ich zintegrowania W jedną bardziej zwartą całość. Właściwie w pedagogice pragmatyzmu najważniejsze z nich już znalazły swoją spójnię. Na wzór tej pedagogiki z luźnych dotąd idei poczynają powstawać pewne kierunki pedagogiczne tylko w pewnych szczegółach odstępujące od amerykańskiej pedagogiki pragmatycznej. Nie są one jedynie kopią tej pedagogiki, ale okazują mniejsze lub większe zbliżenie do swego wzoru i różnego stopnia wewnętrzną zwartość swojej budowy.
73