5192605803

[15] RECEPTORY ADRENERGICZNE 81

farmakologicznie ligandów do miejsc receptorowych wysyconych słabym antagonistą [³H]DHE wykazywały wartości pośrednie pomiędzy danymi uzyskiwanymi z badań nad interakcją agonista-agonista czy antagonista--antagonista z receptorami (80). Wyniki te, oraz podobne obserwacje dotyczące receptorów opiatowych czy dopaminergicznych (83), sugerują prawdopodobieństwo dwóch różnych stanów pobudzenia receptorów a. Podobnie jak w przypadku receptorów (3, jeden z nich określony został mianem stanu agonisty, drugi z nich natomiast stanem antagonisty (80, 82). Rola nukleotydów guanylowych w regulacji wrażliwości receptorów (3, a zwłaszcza zmian ich powinowactwa wobec aktywujących je agonistów jest procesem powszechnie znanym i nie budzącym wątpliwości. Sugerowano zatem, że procesy regulacji aktywności receptorów a podlegają także wpływom GTP. Jak stwierdzono bowiem, efektami oddziaływania Gpp(NH)p z błonami plazmatycznymi mózgu, była wyraźna redukcja powinowactwa receptorów adrenergicznych a do [³H] adrenaliny i [³H] noradrenaliny (84—87). Nie stwierdzono także, po dodaniu do mieszaniny inkubacyjnej GTP, spadku powinowactwa receptorów do [³HJWB4101 i [³H]DHE najprawdopodobniej dlatego, że [³H]DHE asocjowała także z innymi miejscami wiążącymi na powierzchni błon plazmatycznych, o niezidentyfikowanej bliżej roli fizjologicznej (88). Miejsca zaś, które wy-sycone są aminami katecholowymi i w związku z tym na pewno uczestniczą w transformacji sygnału przekazywanego z receptora na błonowy układ enzymatyczny, uwalniają do cytoplazmy pobudzonych komórek drugi mediator, podlegają regulatorowym wpływom GTP. Równocześnie wykazano, że receptory błon plazmatycznych ludzkich płytek krwi i macic króliczych, zidentyfikowane jako «₂, cechuje zdolność występowania w dwóch różnych stanach pobudzenia w obecności agonistów (89). Stany te charakteryzują się niejednakowym powinowactwem receptora do aktywujących go amin katecholowych. Tak więc, stan receptora wykazującego wysokie powinowactwo do agonistów określono symbolem a_2H, stan zaś przejawiający niższą wrażliwość na ich działanie oznaczony został jako a_2L. Wyniki powyższych badań pozwalają ponadto sugerować możliwość wewnątrzreceptorowej konwersji tych zróżnicowanych pod względem powinowactwa do amin katecholowych receptorów u₂. Konwersja taka zachodzi jednak jedynie w obecności nukleotydów guanylowych (89, 90). Analiza matematyczna krzywych wypierania [³H]DHE z miejsc wiążących przez różne farmakologicznie czynne a ligandy wykazała, że receptory cu nie podlegają regulatorowym wpływom GTP. Na podstawie danych dotyczących występowania receptorów a w różnych narządach, przy jednoczesnym braku informacji o roli fizjologicznej jaką mogłyby pełnić tak sklasyfikowane receptory a_1)2H)2L, sugeruje się możliwość przynajmniej trzech stanów konformacyjnych przyjmowanych przez te struktury błonowe. Są to mianowicie wzajemnie przekształcające się

6 Postępy Biochemii 1/83