Rozmowa z prof. dr. hab. inż. Janem Chłopkiem i dr inż. Magdaleną Ziąbką na temat wynalazku „Kompozyty polimerowe zawierające modyfikatory o działaniu antybakteryjnym stosowane na implanty laryngologiczne"
Newsletter: Skąd wziął się pomysł, aby zająć się tą tematyką?
Prof. Chłopek: Pomysł, aby zająć się tym zagadnieniem pojawił się podczas rozmów z prof. dr. hab. n. med. Jackiem Składzieniem, Ordynatorem Kliniki Otolaryngologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Wtedy to pojawiła się koncepcja innowacyjnych materiałów implantacyjnych o działaniu bakteriobójczym mogących znaleźć zastosowanie w protetyce ucha środkowego. Kluczowym zagadnieniem było opracowanie wielofunkcyjnego materiału, który z jednej strony będzie mógł być bezpiecznie stosowany w przestrzeniach ucha środkowego, tzn. będzie spełniał funkcje zastępowanych kosteczek, a z drugiej będzie wykazywał działanie antybak-teryjne wobec szczepów bakterii najczęściej powodujących stany zapalne, zakażenia i powikłania pooperacyjne. Postawiony problem naukowy stał się inspiracją dla mgr inż. Magdaleny Ziąbki, która zajęła się nim w swojej pracy doktorskiej. Praca dotyczyła materiałów bakteriobójczych przeznaczonych na wszczepy do ucha środkowego w celu rekonstrukcji aparatu przewodzącego dźwięk (łańcucha kosteczek słuchowych - młoteczka, kowadełka, strzemiączka). Jednym z sukcesów było opracowanie lub stworzenie prototypu protezy zastępującej uszkodzony fragment kosteczek słuchowych. Dzięki uzyskanemu finansowaniu w ramach grantu promotorskiego możliwe było przeprowadzenie badań in vitro (bakterie, komórki) oraz in vivo (zwierzęta hodowlane).
Newsletter: Na czym polega Państwa wynalazek?
Dr Ziąbka: Na obecnym etapie naszych prac nie chcielibyśmy zdradzać szczegółów dotyczących technologii. Niemniej mogę powiedzieć, iż nasze propozycje stanowią alternatywne rozwiązanie dla obecnie stosowanych materiałów. Opracowane przez nas wielofunkcyjne implanty laryngologiczne z kompozytów polimerowych zawierające modyfikatory
0 działaniu antybakteryjnym pozwalają nadać tym materiałom funkcje bakteriobójcze (Rys 1). Przeprowadzone badania nad modyfikacją materiałów polimerowych poprzez wprowadzenie dodatków bakteriobójczych nie tylko zapewniło antybakte-ryjne działanie kompozytów wobec szczepów bakterii Gram-dodatnich
1 Gram-irjemnych, ale także potwierdziło brak działania toksycznego na otaczające komórki i tkanki.
Należy zaznaczyć, iż ze względu na ciągle zmieniające się wymagania i funkcje biomateriałów od nowoczesnych wszczepów oczekuje się nie tylko wysokiej biozgodności i akceptowalnej odpowiedzi gospodarza bez pojawienia się reakcji toksycznych bądź alergicznych, ale również wspomagania procesu regeneracji tkanek oraz poprawy i szybkiej integracji implantu z kością. Niejednokrotnie materiały powinny zapobiegać nawracającym się chorobom lub stanom zapalnym spowodowanym często obecnością niepożądanych drobnoustrojów. Realizację tak postawionych zadań można uzyskać przez wzboga-