5217957721

dzenia się fali ultradźwiękowej i jej tłumienie jako parametry akustyczne charakterystyczne dla danego materiału i zależne od jego własności strukturalnych. W wyrobach 1, 2, 3 i 4 wykonano pomiar czasu przejścia fali ultradźwiękowej w kierunku prostopadłym, a w wyrobach 5 i 6 w kierunku zgodnym z kierunkiem formowania. Obliczono uzyskiwane prędkości przechodzenia fali ultradźwiękowej w badanych wyrobach, a wyniki zestawiono w formie analizy statystycznej w tabeli 3. Równocześnie na wykresie 4 pokazano uzyskane prędkości - maksymalną, minimalną i średnią dla każdego z badanych wyrobów. Dodatkowo z wyrobów 1, 2, 3, 4, 5, 6 przygotowano po dziesięć próbek pobranych z różnych miejsc w celu oznaczenia rozkładu porowatości otwartej i gęstości pozornej.

Tab. 3. Analiza statystyczna prowadzona na podstawie uzyskanych wyników pomiarów_

Numer	Wartość			Przyjęty poziom ufności, m/s
wyrobu	średnia,		(% wyników mieszczący się w poszcz. przedziałach)
	m/s		68%	80%	90%	95%	99,9%
		+	67,25	86,66	111,23	132,54	222,50
1	5897,89		67,25	86,66	111,23	132,54	222,50
		+	151,26	195,74	253,58	306,96	559,05
2	4720.1		151.26	195,74	253.58	306,96	559,05
		+	68,41	88,16	113,15	134,83	226,35
3	5000,04		68.41	88,16	113,15	134.83	226.35
		+	106,86	137,71	176,74	210,60	253,56
4	4823,79		106,86	137,71	176,74	210,60	353.56
		+	51,65	68,06	91,23	113,92	261,14
5	4659,73		51,65	68,06	91.23	113.92	261.14
		+	45,09	59,42	79,64	99,45	227,98
6	4703,45		45,09	59.42 H*	79.64	99.45	227.98

Tab. 4. Rozkład wielkości porów w zależności od prędkości mak. i min. rozchodzenia się fali ultradźwiękowej

w wyrobach

Nr wyrobu	Prędkość rozchodzenia się fali ultradźwiękowej w wyrobie	Udział porów, %
		0-3 pm	3-14 pm	15-45 pm	>45 pm
1	max.	40,3	45,0	13,0	1,7
	min.	45,0	34.0	18.3	2.7
2	max.	38,7	37,7	18,3	5,3
	min.	11,6	34.7	34.7	19.0
3	max.	5,0	38,3	43,3	13,3
	nim.	6,3	42,0	38.7	13.0
4	max.	34,7	48,7	14,0	2,7
■	min.	28.6	37.7		8.7
5	max.	25,0	47,3		7,0
	min.	31,0	41.8		6.7
6	max.	19,3	37,7	28,7	14,3
	min.	29.3	34.3		17.7

Uzyskane wyniki przedstawiono na rysunkach 2 i 3 uwzględniając uzyskane wielkości maksymalne, minimalne i średnie porowatości otwartej oraz gęstości pozornej. Dodatkowo z wyrobów 1, 2, 3, i 4, z różnych ich miejsc wycięto po dziesięć próbek 0 x /z~50><50 mm i oznaczono ich gęstość. Następnie zmierzono czasy przejścia przez nie fali ultradźwiękowej oraz obliczono prędkość przechodzenia fali ultradźwiękowej przez każdą z próbek. Kolejnym etapem badań było oznaczenie wytrzymałości na ściskanie każdej z badanych próbek.

Uzyskane wyniki przedstawiono na rysunkach 5, 6 pokazując zależność gęstości i wytrzymałości na ściskanie wyrobów 1, 2, 3 i 4 w zależności od uzyskiwanej prędkości przechodzenia fali ultradźwiękowej. W próbkach pobranych z wyrobów z miejsc o najwyższej i najniższej prędkości przechodzenia fali ultradźwiękowej, na zgła-dach jednostronnie polerowanych metodą cięciw przypadkowych, oznaczono rozkład wielkości porów otwartych występujących zarówno w osnowie, jak i ziarnach szkieletu ceramicznego (wyniki w tab. 4). Wykonano także fotografie struktury wyrobów w powiększeniu 333x w świetle odbitym w miejscach o najwyższej i najniższej prędkości rozchodzenia się w nich fali ultradźwiękowej. (Fotografie A - 1, 2, 3, 4, 5, 6, IM, 2M, 3M, 4M, 5M, 6M).

IM

18 Ceramika - Materiały Ogniotrwałe nr 1/98