5217957748

Szanowni Państwo

W imieniu Zarządu Oddziału SITPH Materiały Ogniotrwałe i Klubu Producentów Materiałów Ogniotrwałych składamy tą drogą na ręce Pana dr. inż. Józefa Wojsy, Dyrektora Instytutu Materiałów Ogniotrwałych w Gliwicach serdeczne podziękowanie za dotychczasową współpracę i pomoc w wydawaniu czasopisma „Materiały Ogniotrwałe”. Znaczna pomoc Instytutu, a szczególnie duże osobiste zaangażowanie Pana Dyrektora, co zagwarantowało ciągłość edycji czasopisma po burzliwym okresie przemian ekonomicznych w Polsce, i jego późniejsze dalsze wydawanie, zasługują na szczególnie wysokie uznanie.

Żywimy głęboką nadzieję, że zmiana, która musiała nastąpić, nie ograniczy pomocy i dalszego udziału Instytutu oraz jego pracowników w dążeniu do utrzymania dotychczasowego poziomu merytorycznego czasopisma.

Również tą drogą składamy serdeczne podziękowanie Komitetowi Redakcyjnemu, a szczególnie jego Redaktorowi Naczelnemu Panu prof dr. inż. Mieczysławowi Drożdżowi za jego osobisty szczególny udział w tworzeniu tego czasopisma przez ponad 40 lat, w tym ponad 15 lat na stanowisku redaktora naczelnego.

Za Zarząd Oddziału mgr inż. Zbigniew Kopczyński

SUROWCE

Dr inż. HELENA SMOLIK, dr inż. JERZY CZECHOWSKI, mgr inż. TERESA WALA, mgr inż. RENATA SUWAK, Instytut Materiałów Ogniotrwałych, Gliwice

Możliwości zastosowania tworzyw sialonowych

w przemyśle metali nieżelaznych

Si₃N4 i z niego jako bazowego surowca wytworzone materiały ceramiczne jak: sialony, tlenoazotki i ich kompozyty są od pewnego czasu uważane za odpowiednie materiały dla wielu wysokotemperaturowych zastosowań, gdzie są pożądane wysokie wytrzymałości materiałów i odporności na zmęczenie. Kowalentny charakter wiązań tej ceramiki powinien zapewniać pożądaną kombinację własności mechanicznych, termicznych i chemicznych. Jako tworzywa mogące znaleźć zastosowanie w przemyśle metali nieżelaznych są badane:

• prasowany na gorąco azotek krzemu (HiPSN),

•    spiekany azotek krzemu (SSN),

•    reakcyjnie wiązany azotek krzemu (RBSN),

•    izostatycznie prasowany na gorąco sialon.

Sialony są roztworami stałymi AI2O3 w azotku krzemu i są opisywane wzorem Si₆._xAl_xO_xN₈._x, 0<x<4,2. Azotek krzemu i sialony charakteryzują się wysokimi własnościami mechanicznymi, niezmieniającymi się ze wzrostem temperatury. W tabeli 1 przedstawiono porównanie ważniejszych zwartych tworzyw ceramicznych. Porównanie własności zamieszczonych w tabeli 1 tworzyw wskazuje na wyraźnie korzystniejsze własności

Tab. 1. Porównanie własności ważniejszych zwartych tworzyw ceramicznych

Materiał	Rodzaj tworzywa	Gęstość g/cm^3	Moduł Younga E GPa	Krytyczny współcz. intensywności naprężeń. MPaVm	Wytrzymałość na zginanie MPa	Wsp. przewodnictwa cieplnego W/mK (w 20°C)	Wsp. rozszerzalności cieplnej kt‘io^6 (20-1 000°C)	Krytyczna różnica temperatury przy wstrząsie cieplnym K
Azotek	RBSN	2,5	170	2,5	220	10 ‘	3	400-500
krzemu	HPSN	3,19	315	2,5	850	63	3,2	400-500
	SSN	3.21	290	7	650	35	3,4	—
Sialon	SisAlsOsNs	3.25	300	7	460	10	3	500
Tlenek glinu	AI2O3	4,4	360	4,5	300-450	36	8.8	180-190
Węglik krzemu	SiC	3,05	350	—	320	150-180	4,4

Ceramika - Materiały Ogniotrwałe nr 1/98 3