LUBUSKA DROGA DO UNIWERSYTETU 165
Trudności studiów zaocznych w opinii studentów
Przytłaczająca większość (95% odpowiadających) podkreśla, iż studia zaoczne powodują powstawanie rozlicznych trudności. Przedstawimy ich listę w
porządku liczebności głosów.
1. Wszyscy niemal bez wyjątku studiujący widzą podstawową trudność w braku podręczników, skryptów i materiałów naukowych. Brak naukowych bibliotek, w zasięgu dostępnym studentom, pogarsza sytuację i niewątpliwie jeszcze bardziej ogranicza możliwości uczenia się. Należy przypuszczać, iż w ogóle wartość studiów zaocznych zależy od wartości podręczników i ich dostępności; braków w tym względzie nie zdoła nadrobić nawet największa pilność i wytrwałość kandydatów. Obraz rysowany w wywiadach jest wręcz ponury. Studenci ogromną ilość czasu, energii i kosztów zużywają na poszukiwania nieuchwytnej książki czy skryptu.
2. Student zaoczny cierpi na chroniczny brak czasu wynikający dość często z sezonowości niektórych typów pracy zawodowej, częstych delegacji służbowych, obowiązku pracy społecznej z racji przynależności organizacyjnej itp. Studiujący, aby móc studiować, rezygnuje z czasu wolnego i uchyla się od części obowiązków rodzinnych, znacznie ogranicza lub odkłada na przyszłość rozrywki, życie towarzyskie i kulturalne.
3. Największe trudności, niezależnie od kierunku studiów, sprawiają takie przedmioty, jak matematyka i języki obce. Wiadomo powszechnie, że są one słabym punktem szkoły średniej, a w warunkach pracy indywidualnej bardzo trudno nadrobić tu, zdaniem studentów, braki.
4. Warunki bytowe, wymieniane przez ok. 1/3 odpowiadających, to przede wszystkim trudności uczenia się we własnym mieszkaniu, wynikające z braku miejsca dostatecznie odizolowanego oraz z obciążenia budżetu rodzinnego kosztami dojazdów, podręczników, książki i innych materiałów. Niewielki procent badanych wskazuje na zły stan zdrowia, nawet kalectwo, jako na przeszkodę w nauce. Kobiety zamężne niemal bez wyjątku podkreślają, iż wiele wysiłku kosztuje je pogodzenie obowiązków domowych z nauką i że robią to kosztem snu i czasu wolnego, wyrzekając się normalnego odpoczynku i rozrywki.
5. Wbrew rozpowszechnionemu poglądowi, przeszkody ze strony zakładów pracy podawano zupełnie wyjątkowo (wymienili je dwaj zaledwie mężczyźni). Jeden z nich skarżył się na złą atmosferę w miejscu pracy, ponieważ jego współpracownicy, sami nisko kwalifikowani, dokuczają mu z powodu podjęcia przezeń studiów: drugi podał ogólnie, iż zakład pracy utrudnia mu studia. Na podstawie naszych materiałów wydaje się, iż pracownicy studiujący zaocznie oczekują od zakładów pracy pomocy w studiach, tymczasem obserwuje się jej brak lub też jest ona za mała i to jest źródłem konfliktów między studentem a jego pracodawcą.
Uwagi studentów o studiach zaocznych
Wielu badanych wypowiedziało pod adresem organizacji studiów zaocznych swe uwagi i postulaty. Dotyczyły one, jak można było zresztą oczekiwać spraw, które rysują się jako przyczyny trudności. Przede wszystkim więc żądano podręczników i skryptów, rozbudowy punktów konsultacyjnych, zwięk-