Rozdział 4
Ustalając temat pracy dyplomowej należy uwzględnić szereg uwarunkowań, mających wpływ na jego kształt. Chyba dla wszystkich jest rzeczą zrozumiałą, że przy wyborze tematu pracy należy starać się obiektywnie ocenić swoje siły i możliwości, przy czym sprawdza się pogląd, iż uwzględnianie własnych doświadczeń i zainteresowań wpływa niezwykle pozytywnie na jakość dzieła, a więc i ocenę na obronie. Nie ulega wątpliwości i nie powinno dziwić, że dużo w tej kwestii ma do powiedzenia promotor i najczęściej (niestety) to on zgłasza temat, jednak oczekiwanie, że dostanie się gotowy temat pracy jest niewłaściwe. Aktywność i inicjatywa dyplomanta jest nie tylko mile widziana, lecz stanowi ważny czynnik sukcesu.
Z powodów naturalnych sformułowanie tematu pracy inżynierskiej jest łatwiejsze, bowiem sprowadza się do typowych zadań zawodowych osoby z wyższym wykształceniem. Znacznie większą trudność stanowi samodzielne określenie tematu pracy magisterskiej i doktorskiej, bowiem z natury rzeczy wybór taki dotyczy zagadnienia zupełnie nowego dla przyszłego autora.
Zasadniczo w taki wypadku mamy do wyboru trzy możliwości:
■ bierzemy pod uwagę temat dotąd jeszcze nie opracowany, lecz do tego potrzebna jest znajomość stanu badań i raczej przypadek taki ma miejsce rzadko, zwykle w odniesieniu do doktoratów, rzadziej prac magisterskich;
■ bierzemy zagadnienie, które było już opracowane, ale chcemy dokonać jego reinterpretacji;
■ wybieramy taki temat, który jest kontynuacją wcześniej podjętych badań.
Wybór tematu już opracowanego jest bardzo problematyczny i trudny. Stanowi zawsze pewne ryzyko, bo wtedy należy podjąć kontynuację badań, bądź polemikę - czyli tzw. reinterpretację, a to wymaga gruntowniejszego przygotowania. Należy pamiętać o tym, że przyjęta jest ogólna zasada mówiąca, iż nie można dublować problemów. Jedną z cech prac dyplomowych ma być przecież samodzielność rozwiązania, a w przypadku powtarzania tematu należy liczyć się nie tylko z koniecznością rozwiązania problemu, ale także odpieraniem zarzutu o nieoryginalność tego rozwiązania.
54