Minikomputery stosowane jako jednostki sterujące, zwane inteligentnymi końcówkami pełnią funkcje zbliżone do funkcji preprocesora, lecz po przeciwnej stronie sieci'teletransmisji danych, a mianowicie po stronie użytkownika# Bezpośrednią korzyścią z takiego rozwiązania jest zmniejszenie ogólnej liczby danych przenoszonych przez sieć teletransmisyjną dzięki temu, że:
- Przy transmisji od maszyny centralnej do urządzenia końcowego nie ma konieczności przesyłania pełnych tekstów przeznaczonych do wydrukowania, wyświetlania lub wydziurkowania; wystarczy przesłanie istotnych danych i umownych oznaczeń kodowych uruchamiających w minikomputerze programy wyprowadzania tych danych wraz z tekstami o charakterze stałym, których "katalog*' przechowywany jest w minikomputerze.
- Przy transmisji od urządzeń końcowych do maszyny centralnej możliwe jest wstępne skontrolowanie poprawności danych /i przesyłanie jedynie danych poprawnych/, a także przekształcenie informacji zapisanych przez człowieka w wygodnej dla niego formie tekstów np. alfanumerycznych w języku zbliżonym do naturalnego, na bardziej "skondensowaną" postać umownych oznaczeń kodowych, którymi może operować system.
Z ostatniego zdania wynika m.in., że odpowiednio oprogramowane "inteligentne końcówki" mogą odgrywać wązpią rolę w konwersacyjnym trybie porozumiewania się człowieka z systemem. Możliwość formułowania żądań czy zleceń dla systemu na drodze konwersacji z lokalną małą maszyną cyfrową, bez angażowania sieci teletransmisji i głównej maszyny systemu przez czas konwersacyjnego ustalania poprawnej wersji zlecenia - ułatwi posługiwanie się systemami cyfrowymi również użytkownikom nie mającym doskonałej znajomości języka programowania systemu. Ta właściwość systemów kon-wersacyjnych - zdaniem wielu specjalistów - jest jednym z najważniejszych orzyszłościowych aspektów - rozwoju systemów przetwarzania danych.
Omówiona wyżej w skrócie tendencja wprowadzania programowanych maszyn cyfrowych współpracujących z centralną maszyną systemu prowadzi do decentralizacji przetwarzania w systemie. Elementy sieci teletransmisji przestają być "bierne w sensie merytorycznego przetwarzania". W krańcowym przypadku, zwłaszcza w systemach ukierunkowywanych na pewien specyficzny zakres zastosowań przejmowanie przez mniejsze maszyny fragmentów zakresu kompetencji programów organizacyjnych i użytkotiych maszyny centralnej może doprowadzić do tego, że wyróżnianie centralnej maszyny w systemie przestaje być celowe. Niezależnie od trudności z konstruowaniem, oprogramowaniem i uruchamianiem takich systemów - można sobie wyobrazić np. system zarządzania linią lotniczą,w którym jeden minikomputer zajmuje się rezerwacją miejsce pasażerskich, drugi — przewozów towarowych, trzeci — kontrolą lotów, czwarty - płacami personelu itd., inne - pełnią rolę koncentratorów danych w sieci teletransmisyjnej lub sterują urządzeniami końcowymi. Praktycznym przykładem takiego rozwiązania jest system informacyjny służby zdrowia instalowany w stanie Floryda /USA/ przez firmę GENERAL LA.TA CORP. Składa się on z trzech minikomputerów Nova 800, z których jeden zarządza bankiem danych o stanie zdrowia pacjentów szpitali, a każdy z dwóch pozostałych obsługuje w trybie konwersacy jnym zgłoszenia z 16 końcówek# Cały system, wyposażony /oprócz wspomnianych 32 urządzeń końcowych i odpowiednich urządzeń telekomunikacyjnych/ w liczne urządzenia zewnętrzne i pamięci masowe kosztuje dwukrotnie taniej, niż pierwotnie projektowany system /równoważny w sensie funkcjonalnym/ oparty na jednej dużej maszynie centralnej IBM System/360 model 50#
Dodatkową zaletą wszystkich systemów? wieloprocesorowych jest cecha, określana nazwą "graceful degradation" lub "fail—soft operation"# Polega ona na tym, że uszkodzenie jednej z maszyn systemu powoduje niemożność
wykonywania jedynie pewnego, ograniczonego zakresu czynności# Awarie
23