5672969197

systematycznie dostosowywane do zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań gospodarki rynkowej. Należy zauważyć, że kluczowe przesłanki funkcjonowania takich form, jak gospodarstwa pomocnicze lub państwowe zakłady budżetowe stały się całkowicie nieaktualne. Szczególną cechą było poważne rozdrobnienie i funkcjonowanie wielu niewielkich podmiotów, których cele nie były zintegrowane z celami jednostek macierzystych.

Podmioty sektora finansów publicznych funkcjonują zgodnie z zasadami dyscypliny finansowej, w szczególności dotyczącymi przymusowego i bezzwrotnego gromadzenia dochodów, celowego, oszczędnego, skutecznego i terminowego wydatkowania środków publicznych, stosowania jednolitych standardów rachunkowości, a także sprawozdawczości oraz kontroli gospodarowania środkami. Podstawowym typem podmiotu w polskim sektorze pozostają jednostki budżetowe. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej i działające na podstawie statutu. Jednostki pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a ich dochody stanowią dochody budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Z uwagi na stosunkowo rozbudowaną oraz skomplikowaną procedurę planowania i przyjmowania budżetu państwa, wymagającą zaangażowaniu wielu podmiotów, w tym parlamentu, powstały formy organizacyjno-prawne upraszczające lub ułatwiające realizację niektórych zadań publicznych. Niektóre z tych form wpływają pozytywnie na procesy realizacji celów zadań sektora, funkcjonowanie części z tych dodatkowych rozwiązań instytucjonalnych ocenionych było negatywnie. Instytucjami takimi, wykonującymi znaczną ilość zadań publicznych, były gospodarstwa pomocnicze i zakłady budżetowe, których zasady funkcjonowania odbiegały od wspomnianych wcześniej rozwiązań charakteryzujących jednostki budżetowe.

2.1. Likwidacja gospodarstw pomocniczych, państwowych i niektórych samorządowych zakładów budżetowych oraz wydzielonych rachunków dochodów własnych.

Pierwszy obszar analizy dotyczy likwidacji niektórych odbiegających od pożądanych standardów, a więc wyjątkowych rozwiązań instytucjonalnych w obrębie sektora finansów publicznych. W terminie do 31 grudnia 2010 r. ulegały likwidacji wszystkie gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych. Dostępne są szczegółowe dane dotyczące gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych (z pominięciem samorządowych). Na początku 2010 roku działało 338 gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek

3