5833210797

Maciaszek Patrycja

Uniwersytet Jagielloński

Podatność na manipulację i fałszywe wspomnienia: są związki czy ich nie ma? Eksploracja różnic indywidualnych w odniesieniu do sprawności procesów poznawczych osób badanych

Co łączy skłonność do ulegania sugestii z podatnością na manipulację, sugestialno-ścią i fałszywymi wspomnieniami? Wyniki badań wskazują jednoznacznie, że wspólnego mianownika należy poszukiwać w przebiegu procesów poznawczych, przede wszystkim pamięci roboczej (working memoiy, WM) i uwagi (Johanson & Stemberg, 2002, Alberts, 2010; Dehon, Laroi i Linden, 2011; Bixter i Daniel, 2013). Celem referowanych eksperymentów była kompleksowa eksploracja związków pomiędzy tymi konstruktami.W badaniach wzięło udział 110 studentów psychologii ogólnej Uniwersytetu Jagiellońskiego (I i II rok). Sprawność pamięci roboczej mierzono za pomocą 2 zadań komputerowych (n-back & o-span). Fałszywe wspomnienia wywoływano za pomocą procedury list słów skojarzonych (DRM paradigm, Deese, 1959; Roediger & McDermott, 1995; Monds, Paterson, Kemp i Bryant, 2013), zaadaptowanej na potrzbey badania do wersji komputerowej. Wskaźnikiem podatności na manipulację treścią pamięci była zmiana w poziomie fałszywych przypomnień powstających u osób badanych pod wpływem pozytywnej, negatywnej lub neutralnej (wamnek kontrolny) informacji zwrotnej pomiędzy listami. Uzyskane wyniki są spójne zarówno z wcześniejszymi ustaleniami (Maciaszek, 2013, 2014), jak efektami prac innych badaczy (Quas i Goodman, 2002, Chaiwuti-komwanich, 2005; Loftus, Chen, Zhu, Lin i Dong, 2013; Nichols, 2014; Eisen, 2015). Co więcej, pozwalają na wyciągnięcie wiążących wniosków o występowaniu istotnych związków pomiędzy sprawnością przebiegu procesów poznawczych, a indywidualną podatnością na wpływ.

13