5833211402

-    brak formalnego, właściwego powiązania planów miejscowych, studiów uwarunkowań i planów zagospodarowania przestrzennego województw, a także koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, z instrumentami polityki rozwoju, w innych sferach niż gospodarka przestrzenna, zwłaszcza z programami o charakterze sektorowym i problemowym. Brak też uregulowań prawnych, zapewniających właściwą koordynację programów i decyzji, podejmowanych w różnym czasie przez różne podmioty,

-    nie określono standardów i norm jakościowych dla zabudowy i sposobu zagospodarowania terenów, brak zwłaszcza mierników niezbędnych dla określania warunków życia mieszkańców. Prawo nie reguluje nadal, w sposób wystarczający i prawidłowy, ani zakresu ani formy opracowań planistycznych, zarówno ich części tekstowej, jak i rysunkowej. Sytuację tą zmienia nowa ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (marzec 2003), przewidując wydanie przepisów wykonawczych w sprawie zakresu i formy opracowań planistycznych,

-    przepisy dają zbyt szeroką możliwość swobodnej, uznaniowej interpretacji ich treści (nieostre definicje lub brak definicji pojęć, które stanowią element normy prawnej),

-    nie wdrożono nowoczesnych rutyn planistycznych, brak obowiązku przeprowadzenia rzetelnej i pełnej analizy długookresowych korzyści i kosztów decyzji zawartych w studiach i planach zagospodarowania przestrzennego, brak zarządzeń wykonawczych, podręczników i wzorcowych opracowań.

PRIORYTET TRZECI - USPRAWNIENIE ZARZĄDZANIA, NOWE KADRY, NAUKA

Słabość instytucji publicznych jest trzecią, obok złego stanu prawa i małej skuteczności instrumentarium, przyczyną aktualnego stanu gospodarki przestrzennej w Polsce. Słabość ta wynika z niewłaściwie ustanowionych kompetencji i sposobu funkcjonowania władz publicznych wszystkich szczebli, z niestabilności organizacyjnej administracji publicznej i erozji instytucji odpowiedzialnych za problemy gospodarki przestrzennej, z przesadnego urynkowienia sfery usług planistycznych oraz z deprecjacji zawodu pracownika sfery gospodarki przestrzennej. Główne działania naprawcze w sferze instytucji powinny:

-    doprowadzić do odbudowania administracji gospodarki przestrzennej na szczeblu rządowym oraz wzmocnienia służb publicznych szczebla regionalnego i lokalnego,

-    uporządkować zasady, procedury decyzyjne i rozwiązania instytucjonalne w dziedzinie formułowania polityki rozwoju przestrzennego oraz planowania na szczeblu rządowym i lokalnym,

-    odbudować tam gdzie istniały i stworzyć nowe publiczne, samorządowe instytucje planowania przestrzennego na szczeblu regionu i gminy tak, aby były zdolne do formułowania polityki przestrzennego rozwoju swojego terytorium,

-    skierować działalność prywatnych firm na sferę planowania przestrzennego i projektowania urbanistycznego, wykluczając ich udział ze sfery formułowania polityki przestrzennej, gdyż jest to obowiązek władzy publicznej.

Na funkcjonowanie obu sektorów, tak publicznego jak prywatnego, źle wpływa słabe przygotowanie zawodowe i szczupłość kadr w sferze gospodarki przestrzennej, są one nieadekwatne do potrzeb gospodarki rynkowej. Problemy z edukacją pracownika służb urbanistycznych i planisty przestrzennego wynikają z niedoskonałych programów nauczania na niektórych uczelniach, z braku kontroli kwalifikacji osób wykonujących te zawody i z braku nowoczesnego systemu doskonalenia zawodowego.

Kompletny zastój panuje w nauce o gospodarce przestrzennej. Konieczna jest zasadnicza reforma w dziedzinie szkolenia oraz w dziedzinie permanentnego kształcenia kadr fachowych:

-    należy określić potrzebne specjalizacje zawodowe a następnie, dostosować system kształcenia (programy i metodykę) do aktualnych i przewidywanych potrzeb oraz stworzyć nowoczesny system ciągłego i obligatoryjnego doskonalenia zawodowego.

‘BARIERY I PROBLEMY GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ W POLSCE' RAPORT KRAJOWEGO SEKRETARIATU „HABITAT" STRONA IX