5895614036

HISTORYCZNE KSIĘGOZBIORY CIESZYNA 273

notatek proweniencyjnych; zainicjowanie opracowania monografii o działalności bibliotekarskiej L. J. Szersznika z okazji 250 rocznicy jego urodzin; podjęcie próby rekonstrukcji pierwotnego stanu księgozbioru L J. Szersznika, polegającej na rejestracji egzemplarzy rozproszonych w innych miastach; publikowanie bibliograficznych, biograficznych i encyklopedycznych dzieł z biblioteki L. J. Szersznika, pochodzących z 16-18 w.

O książce czeskiej na Śląsku Cieszyńskim i księgozbiorach historycznych bibliotek w Cieszynie mówił takż PhDr. L. Bajger. Według prelegenta do najważniejszych zadań stojących przed Książnicą Cieszyńską należy zaliczyć wydawanie przeglądów informacyjnych własnej literatury w celu religijnego, politycznego i narodowościowego rozwoju Śląska Cieszyńskiego i innych śląskich regionów (a więc także i dzisiejszych czeskich) oraz nawiązanie współpracy z czeskimi archiwami i bibliotekami naukowymi.

W obydwu dniach sesji po części referatowej następowała część dyskusyjna. W wyniku obrad i dyskusji ustalono następujące wnioski:

Wnioski ogólne

1.    Zachowane katalogi księgozbiorów bardzo często nie odzwierciedlają pełnego zasobu zgromadzonych materiałów bibliotecznych, stąd konieczność zachowania pewnego dystansu do danych przejmowanych z tych źródeł.

2.    Istnienie groźby utrudnienia badań nad historycznymi bibliotekami klasztornymi z powodu centralizacji tych bibliotek.

3.    Przypuszczenie, że Niemcy interesowali się tylko aktami, ponieważ archiwalia z lat wojny nie przekazują żadnych informacji z tego okresu.

4.    Potrzeba realizacji postulatów edycyjnych i badań bibliologicznych dwutorowo, tzn. przez środowisko cieszyńskie i ośrodki naukowe z zewnątrz mające służyć nie tylko pomocą merytoryczną i konsultacjami, lecz pomagającymi także w bezpośrednim wykonaniu planowanych przedsięwzięć.

5.    Możliwość zastosowania „antropologii historycznej” w badaniach nad kulturą cieszyńską.

6.    Konieczność uwzględnienia w badaniach materiałów bibliotecznych Książnicy Cieszyńskiej oraz materiałów archiwalnych (także znajdujących się na terenie Czech i Wiednia).

7.    Możliwość współdziałania w badaniach z ośrodkami spoza Cieszyna poprzez składanie propozycji tematów prac magisterskich i doktorskich.

8.    Potrzeba zewnętrznego wsparcia Książnicy Cieszyńskiej w komputerowym opracowaniu zbiorów.

9.    Konieczność zareklamowania Cieszyna w środowisku badaczy niemieckich (centrum mogłoby stać się powstające obecnie w Górlitz muzeum, które ma koncentrować badania śląskoznawcze w Niemczech).

10.    Potrzeba znalezienia środków, zachęcających naukowców z zewnątrz do prowadzenia studiów i ekspertyz na miejscu, w bezpośrednim kontakcie z badanym materiałem.

11.    Możliwość uzyskania pomocy finansowej z Komitetu Badań Naukowych po uprzednim uzasadnieniu, że planowane prace bądź inwestycje służą do celów ściśle naukowych.

Postulaty badań bibliologicznych

11 Tworzenie kartotek proweniencyjnych przez biblioteki przejmujące księgozbiory historyczne.

13.    Odtworzenie zawartości zbiorów bibliotecznych na podstawie archiwaliów.

14.    Przyspieszenie opracowania księgozbiorów historycznych poprzez systematyczne prace katalogowe oraz nacisk na akademickie ośrodki, aby zainteresowały się cieszyńskimi zbiorami.

15.    Stworzenie, oprócz kartoteki proweniencyjnej, kartoteki notatek użytkowników.

Potrzeby edycyjne

16.    Konieczność opracowania i opublikowania rejestru śląskich inwentarzy (co najmniej do XVIII w.).

17.    Potrzeba publikowania „itera silesiaca” — relacji z podróży.

18.    Postulat rozpoczęcia przez instytuty naukowe prac nad słownikiem pracowników książki śląskiej w celu przybliżenia problematyki śląskiej, marginalnie traktowanej w dotychczas opublikowanych wydawnictwach podręcznych.