Renata Kaczmarek
Zespół Szkół w Drobninie
AUTORSKI PROGRAM WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
DLA KLAS IV - VI SZKOA
Y PODSTAWOWEJ
(II etap edukacyjny)
Program ten jest spójny z podstawą programową i zawiera (wg. Rozporządzenia z dnia
15.02.1999r.):
" szczegółowe cele edukacyjne  kształcenie i wychowanie,
" materiał nauczania związany z celami edukacyjnymi,
" procedury osiągania celów,
" opis założonych osiągnięć ucznia i propozycje metod ich oceny.
Opis warunków szkolnych:
Szkoła dla , której ten program jest przeznaczony znajduje się w środowisku wiejskim.
Wyposażona jest w małą salę gimnastyczną , która znajduje się w odległości 2 kilometrów od
szkoły dzieci dowożone są na zajęcia autobusem szkolnym) z urządzeniami do piłki
koszykowej i siatkowej. W budynku szkolnym lekcje wychowania fizycznego odbywają się
na obszernym korytarzu oraz w zaadoptowanej z klasy sali korekcyjnej. Szkoła dysponuje
boiskiem do piłki nożnej, koszykowej, siatkowej, bieżnią lekkoatletyczną o dł. 110 m.,
skocznią w dal a także na w miarę dobrze zaopatrzony w sprzęt magazynek .
Cel główny:
Przygotowanie do szerokiego uczestnictwa w kulturze fizycznej, kształtowanie postawy
odpowiedzialności za zdrowie swoje i innych oraz harmonijnego rozwoju psychicznego.
Cele ogólne:
1. Zapoznanie z różnorodnością form aktywności fizycznej.
2. Poznanie własnych możliwości motorycznych oraz ich wszechstronny rozwój.
3. Wdrażanie do poczucia odpowiedzialności, sprawiedliwości oraz samodzielności
uczniów.
4. Kształtowanie zachowań prozdrowotnych i nawyków higienicznych.
5. Opanowanie podstawowych wiadomości i umiejętności z zakresu bezpieczeństwa zajęć
iudzielania pierwszej pomocy.
6. Wykształcenie nawyku czynnego wypoczynku i aktywności ruchowej.
1
Szczegółowe cele edukacyjne Treści kształcenia
1 2
Stosowanie podstawowych zasad
" przepisy zabaw i gier sportowych,
bezpieczeństwa podczas zajęć.
" wybór bezpiecznego miejsca zabaw,
Rozwijanie poczucia
" zasady bezpiecznego uczestnictwa w zajęciach rekreacyjnych i sportowych,
odpowiedzialności za zdrowie własne
" przepisy używania przyborów i sprzętu sportowego,
i innych.
" samokontrola, asekuracja podczas ćwiczeń,
" kształtowanie nawyków higienicznych,
" hartowanie organizmu poprzez zajęcia na świeżym powietrzu w różnych warunkach pogodowych,
" dobór ubioru do warunków atmosferycznych oraz rodzaju zajęć,
" wpływ aktywności ruchowej na organizm,
" wypoczynek czynny i bierny,
" zasady udzielania pierwszej pomocy ( zranienia , stłuczenia, zwichnięcia).
Rozwijanie zdolności samooceny i
" prawidłowa postawa ciała w różnych pozycjach i czynnościach życiowych,
samokontroli w kontekście postawy
" samoocena i samokontrola własnej postawy ciała,
ciała. Badanie własnych uzdolnień
" rodzaje wad postawy , przyczyny ich powstawania , zapobiegnie, ćwiczenia korekcyjne,
ruchowych.
" ocena rozwoju fizycznego ( pomiar wysokości i ciężaru ciała , obwodu mięśni kończyn),
" obserwacja zmian w pracy układu oddechowego i krwionośnego pod wpływem wysiłku fizycznego,
" mierzenie poziomu sprawności fizycznej przy pomocy testów : indeks sprawności fizycznej-
K.Zuchory, test Coopera.
Kształtowanie sprawności SPRAWNOŚĆ KONDYCYJNA ( siła, wytrzymałość, szybkość, skoczność, zwinność)
kondycyjnej, koordynacyjnej,
morfofunkcjonalnej, umiejętność * atletyka terenowa,
przygotowania organizmu do wysiłku.
" zabawy terenowe, biegi przełajowe,
" zabawy bieżne, skoczne, rzutne, z mocowaniem,
" szybkie wykonywanie zadań na sygnał,
" biegi krótkie, starty wysokie i niskie,
" biegi sztafetowe, przekazywanie pałeczki,
" wieloskoki jednonóż i obunóż,
" skoki dosiężne,
2
" skoki i przeskoki przez przybory, zeskoki,
" rzuty przyborami typowymi i nietypowymi do celu i na odległość,
" dz
wiganie i przenoszenie przedmiotów na odległość.
SPRAWNOŚĆ KOORDYNACYJNA (równowaga, orientacja, czucie, rytmizacja ruchu)
" zabawy zwinnościowe,
" tory przeszkód,
" wbieganie i zbieganie po płaszczyznach ustawionych pod rożnym kątem,
" ćwiczenia w różnych płaszczyznach i na zmiennym podłożu,
" ćwiczenia i zabawy kształtujące orientację kinestetyczną i przestrzenną,
" ćwiczenia i zabawy rozwijające sprawność wzrokowo  słuchową, wyczucie własnego ciała,
SPRAWNOŚĆ MORFOFUNKCJONALNA
" gry i zabawy rozwijające wydolność układów krążenia i oddechowego,
" gry i zabawy rozwijające układ ruchu.
Kształtowanie cech osobowościowych
" start wysoki i niski,
tj. wytrwałość, ambicja  poprzez
" biegi na krótkich dystansach,
dyscypliny lekkoatletyczne.
" biegi wytrzymałościowe ( 600m. Dz, 1000m. Chł, w klasie VI-tej 800m. Dz. i 1500m. Chł.
" Skok w dal sposobem naturalnym,
" Skok wzwyż sposobem naturalnym,
" Rzut piłeczką palantową na odległość,
" Pomiar wyników w czwórboju LA i trójboju,
" Zasady organizacji zawodów w czwórboju i trójboju LA.
Rozwijanie ogólnej sprawności
" pozycje wyjściowe i końcowe w ćwiczeniach,
organizmu poprzez gimnastykę
" leżenie przewrotne i przerzutne , przewroty w przód i tył, łączenie przewrotów , przetoczenia,
podstawową.
" skłony w różnych płaszczyznach , skrętoskłony,
" podpory przodem w klęku, tyłem z przysiadu podpartego,
" ćwiczenia równoważne bez przyrządów i na przyrządach,
" zwisy na drabinkach i drążkach,
" wymyki i odmyki na drążkach,
" stanie na głowie , na rękach przerzut bokiem z ochroną i samoochroną,
3
" skoki zajęcze-zawrotne, rozkroczne przez kozła, naskoki kuczne i przeskoki przez skrzynię z
asekuracją,
" ćwiczenia kształtujące wolne, z przyborami i ze współćwiczącym , ćwiczenia korekcyjno-
kompensacyjne.
Kształtowanie poczucia rytmu i
" zabawy ze śpiewem,
harmonii ruchu. Rozwijanie inwencji
" ćwiczenia gimnastyczne w rytm muzyki bez przyboru i z przyborem,
twórczej.
" improwizacja ruchowa przy muzyce,
" aerobic z podkładem muzycznym,
" podstawowe kroki tańca dyskotekowego, tańców towarzyskich (walc, tango, cza-cza,) narodowych
(polonez) regionalnych(polka, krakowiak),
" tworzenie małych układów tanecznych wg. inwencji uczniów,
" pełnienie roli uczestnika i organizatora balów i zabaw tanecznych
Sporty zimowe, kształtowanie
" Zasady bezpieczeństwa podczas zabaw na śniegu i lodzie,
odporności organizmu.
" Zabawy, gry, konkursy na śniegu i ze śniegiem( budowanie figur śniegowych, rzuty śnieżkami na
odległość i do celu),
" Saneczkarstwo  zabawy z wykorzystaniem sanek, wożenie i pchanie sanek, zjazdy z górki na
wprost pojedynczo i parami.
Kształtowanie sprawności fizycznej,
" Podstawowe przepisy gier zespołowych,
umiejętności współpracy w grupie,
" Pełnienie roli organizatora, sędziego, kibica w grach zespołowych,
zasad  fair play i kibicowania.
" Stosowanie zasady fair play w grze.
" MI NI PIA
KA R
CZNA:
Podania i chwyty piłki, rodzaje podań, kozłowanie piłki ręką prawą i lewą, rytm trzech kroków,
rzuty do bramki z miejsca i w biegu dowolnym sposobem, poruszanie się po boisku z piłką i bez
piłki, postawa bramkarza, gry uproszczone ( piłka do kapitana, gra do pięciu podań), gra właściwa w
mini piłkę ręczną.
4
" MINI KOSZYKÓWKA
Podanie piłki oburącz w miejscu i w ruchu oraz po kozłowaniu, chwyty piłki oburącz dolne i górne,
poruszanie się w zmiennym tempie bez piłki i z piłką w różnych kierunkach, rzuty do kosza z
miejsca ręką prawą i lewą, rzuty do kosza w biegu po kozłowaniu i chwycie piłki, prowadzenie piłki
w dwójkach zakończone rzutem, poruszanie się w obronie, dwutakt do kosza po kozłowaniu i
chwycie piłki, małe gry 1x1 , 2x2, gra uproszczona i gra właściwa.
" MINI SIATKÓWKA:
Postawa siatkarska, poruszanie się po boisku, technika odbić górnych i dolnych, zagrywka sposobem
dolnym i górnym, zabawy z zastosowaniem poznanych elementów, gry uproszczone.
" MINI PIA
KA NOŻNA:
Żonglerka różnymi piłkami nogą lewą i prawą oraz głową, uderzenie i przyjęcie piłki wewnętrznym i
zewnętrznym podbiciem, prowadzenie piłki wew. i zew. podbiciem, prowadzenie piłki w dwójkach ,
trójkach, zakończone strzałem do bramki, zwody bez piłki, gra bramkarza, zabawy i gry
uproszczone, poruszanie się w ataku i obronie, gra właściwa.
Rozwijanie różnych form aktywności
" Gry indywidualne i deblowe w tenis stołowy,
związanych z rekreacją i
" Gry rekreacyjne ( ringo, kwadrant, dwa ognie, siatkonoga),
wypoczynkiem.
" Zabawy z użyciem rowerów,
" Jazda na deskorolkach z asekuracją,
" Zabawy i gry podwórkowe ( gra w klasy, w chłopa, w państwa, w kluchy, w gumę, w skakankę),
" Terenowy tor przeszkód,
" Udział i organizacja zawodów klasowych, ogólnoszkolnych, międzyszkolnych w określonych
dyscyplinach ( trójbój, czwórbój, mini piłka nożna, tenis stołowy).
5
Osiągnięcia uczniów w zakresie edukacji fizycznej po zakończeniu II  go
etapu edukacyjnego.
1. W zakresie postaw przekonań i wartości.
UCZEC
:
" umie stosować zasady bezpieczeństwa, ochrony, samoochrony w czasie wykonywania
zadań ruchowych,
" dba o higienę osobistą, zdrowie i estetykę miejsca ćwiczeń,
" rozumie potrzebę dbania o własną sprawność fizyczną,
" potrafi kontrolować swój poziom sprawności ruchowej oraz stosuje autokorektę swojej
postawy,
" umie współdziałać w grupie dla osiągnięcia określonego wyniku,
" pomaga słabszym uczniom
" w grach i zabawach przestrzega zasady fair play,
" bierze udział w zajęciach pozalekcyjnych o charakterze rekreacyjnym,
" uczestniczy w zawodach sportowych jako zawodnik, sędzia i organizator,
" chętnie uczestniczy w zajęciach ruchowych, jest ambitny,
" umie właściwie zachować się w sytuacjach zwycięstwa i porażki.
2. W zakresie umiejętności i sprawności.
UCZEC
POTRAFI:
" wybrać do zabawy miejsce bezpieczne,
" zaproponować zabawy w różnych warunkach,
" podjąć działania zapewniające bezpieczeństwo sobie i innym,
" dokonać pomiaru wzrostu i wagi ciała,
" zbadać swoje umiejętności ruchowe i ocenić własną sprawność,
" dobrać zadania sprawnościowe zgodnie z własną wydolnością, bezpiecznie uczestniczyć
w ruch drogowym,
" traktować sukces jak i porażkę w sposób właściwy,
" zaimprowizować ruch do wybranej muzyki oraz odtworzyć różne formy ruchu,
" wykonać podstawowy krok taneczny wybranych tańców towarzyskich, ludowych,
narodowych,
" wykonać mały układ gimnastyczny wg. inwencji własnej ,
" opanować technikę poznanych konkurencji lekkoatletycznych,
" wykonać podstawowe umiejętności ruchowe z gimnastyki,
" stosować w praktyce umiejętności techniki i taktyki gier zespołowych,
" jez
dzić na sankach,
" zorganizować zabawy i konkursy z wykorzystaniem śniegu i sanek.
3. W zakresie wiedzy.
UCZEC
WIE:
" jak udzielić pierwszej pomocy i jak wezwać pomoc w sytuacjach zagrażających życiu lub
zdrowiu,
" jakie są cechy prawidłowej postawy ciała i jak uniknąć wad postawy,
" jak ocenić własną sprawność fizyczną ,
" jak dobrać ćwiczenia fizyczne w celu kształtowania zdolności ruchowych,
6
" jak hartować swój organizm,
" jak zorganizować zawody i zabawy, aby były bezpieczne,
" jakie zastosować ćwiczenia relaksacyjne po wysiłku,
" na czym polegają podstawowe przepisy gier sportowo-rekreacyjnych, rekreacyjnych
zabaw,
" jak można w sposób czynny wypoczywać.
Procedury osiągania celów.
" Nauczyciel winien opracować plan pracy dydaktyczno wychowawczej zgodnie z celami
i treściami,
" W realizacji programu poszczególne zadanie edukacyjne powinno powtarzać się każdego
roku i dokonywć zmian w ich realizacji poprzez stopniowanie trudności, utrwalenie
umiejętności, rozwijanie uzdolnień.
" Należy dobierać treści ze wszystkich działów tak, aby się wzajemnie uzupełniały.
" Powinno się zapewnić aktywny udział wszystkich osób bez względu na poziom
sprawności poprzez naukę nowych umiejętności na poziomie dostępnym dla każdego
ucznia,
" Powinna być przeprowadzona diagnoza w odniesieniu do poszczególnych uczniów
i całych grup, w celu uwzględnienia potrzeb rozwojowych oraz zainteresowań uczniów.
" Dobór środków dydaktycznych powinien uwzględniać również warunki i możliwości
szkoły.
" Metody i formy realizacji treści muszą być adekwatne do cech rozwojowych ucznia.
" Powinno stosować się różnorodność metod z nastawieniem na metody aktywizujące
i twórcze.
" W toku zajęć wychowania fizycznego wskazane jest stosowanie indywidualizacji
oddziaływań dydaktyczno  wychowawczych.
" Należy starać się , by lekcje prowadzić często na świeżym powietrzu w różnych
warunkach.
" Powinno uwzględniać się potrzeby dzieci o bardzo niskiej sprawności fizycznej, z wadami
postawy, problemami zdrowotnymi.
" Należy przygotować uczniów do samokontroli i samooceny rozwoju i sprawności
fizycznej.
" Wskazane jest stosowanie w szerokim zakresie zajęć przy muzyce, ćwiczeń
kompensacyjno  korekcyjnych, gimnastyki podstawowej.
" W czasie zajęć należy zapewnić uczniom bezpieczeństwo , warunki higieniczne,
atrakcyjność i efektywność ćwiczeń , atmosferę radości, kierowanej swobody oraz
ekspresji twórczej.
" W sposobach realizacji należy uwzględnić organizację dodatkowych zajęć tj. zawody
klasowe, szkolne, międzyszkolne, zajęcia rekreacyjne.
" Nauczyciel dając uczniom swobodę w przygotowaniu i przeprowadzeniu zajęć
z nauczającego staje się często doradcą.
Ocenianie.
Nauczyciel przygotowuje kryteria oceny wychowania fizycznego dla poszczególnych klas
i przedstawia uczniom na początku roku szkolnego. Ocena powinna informować ucznia
o poziomie jego sprawności , umiejętności i wiadomości. Każdy nawet mniej sprawny uczeń
7
ma szansę na uzyskanie wysokiej oceny z wychowania fizycznego. Oceniając należy brać
pod uwagę:
"  chęci  uczeń aktywnie uczestniczy w zajęciach ruchowych, ambitnie i wytrwale dąży
do celu ma pozytywny stosunek do własnej aktywności ruchowej,
"  postęp  uczeń uzyskuje ciągły postęp w rozwoju swoich cech motorycznych oraz
umiejętności i wiadomości w stosunku do diagnozy wstępnej,
"  postawy  uczeń charakteryzuje się właściwym stosunkiem do przeciwnika, partnera
ćwiczeń, sędziego, a także dba o poszanowanie sprzętu sportowego.
"  rezultat  uczeń uzyskuje określone wyniki w sportach wymiernych (zgodnie
z możliwościami)
Zadania szkoły w zakresie wychowania fizycznego w II etapie
edukacyjnym.
1. Tworzenie odpowiednich warunków do podnoszenia sprawności fizycznej
i podejmowanie aktywności ruchowej.
2. Zapoznanie uczniów z podstawowymi dyscyplinami sportowymi, różnymi formami
rekreacji i turystyki.
3. Ocena postawy ciała i poziomu sprawności fizycznej ucznia.
4. Organizacja dodatkowych zajęć z wychowania fizycznego zgodnie
z zainteresowaniami uczniów.
5. Zapewnienie odpowiedniej bazy do prowadzenia zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych
zakresie zajęć sportowych i rekreacyjnych.
8