6075430292

Przyrost twardości po nagniataniu zależy od zawartości węgla oraz składników stopowych w stali. Dla stali węglowych zwykłych jest on większy niż dla stali stopowych o tej samej zawartości węgla. Ze wzrostem zawartości węgla zmniejszają się proporcjonalnie przyrosty twardości (od 145 do 114 HB) pomimo zwiększania bezwzględnych nacisków nagniatania.

Tabela 3, Zmiana twardości pow ierzchni wałków z różnych stali, nagniatanych kulkowaniem naporowym.

Gatunek stali	Średnia zawartość węgla	Twardość powierzchni HB		Wzrost twardości [HB]	Maksymalny jednostkowy nacisk nagniatania [MPa]
		przed nagniataniem	po nagniataniu
Żelazo Armco		90	235	145	1000
Stal 10	0.10	120	277	152	1200
Stal 20	0.20	140	292	152	1400
Stal 30	0.30	154	298	144	1550
Stal 45	0.45	176	305	129	1800
Stal U7*	0.7	185	310	125	1950
Stal U10*	l.,0	200	315	115	2100
Stal U12*	1.0	204	318	114	2250

Warunki obróbki nagniataniem: średnica przedmiotu d = 20 mm, D_k = 10 mm, posuw p = 0.06mm/obr. prędkość v = 1 m/s, liczba przejść i = 1; * - wg GOST.

Podczas powierzchniowej obróbki plastycznej, wskutek zgniotu, ulegają zmianie własności mechaniczne materiału, zwiększają się wskaźniki własności wytrzymałościowych (twardość, granica proporcjonalności, granica plastyczności, granica sprężystości i wytrzymałość na rozciąganie), natomiast ulegają zmniejszeniu wskaźniki własności plastycznych (wydłużenie względne, przewężenie względne i udamość). Ze wzrostem stopnia zgniotu granice proporcjonalności i plastyczności stopniowo zbliżają się do wartości granicy wytrzymałości materiału. Strefa deformacji sprężystych zwiększa się w wyniku zmniejszenia strefy odkształceń plastycznych, tzn. że materiał staje się coraz bardziej kruchy. Proces nagniatania jest ograniczony ze względu na dopuszczalny stopień odkształcenia plastycznego, którego przekroczenie powoduje technologiczne pękanie i łuszczenie się powierzchni obrabianej. Dla stali węglowych i stali perlitycznych stan „nasycenia" zgniotem, powodujący wystąpienie początków łuszczenia, następuje już dla stopnia zgniotu wynoszącego 40-45%, a dla stali austenitycznych 60-70%.