6125495045

J. Kordos, Rola myślenia statystycznego uj zarządzaniu iakoscia

[ 10]

1. Ogólny rozwój myśli statystycznej

Skoncentruję się tutaj na rozwoju myśli statystycznej w ciągu ostatnich trzech stuleci, tj. od opublikowania w 1713 r. pracy Jakuba Bernoulliego w Ars Conjectandi⁹ oraz wydaniu w 1763 r. pracy Thomasa Bayesa¹⁰, które stanowią niewątpliwie podstawę rozwoju myśli statystycznej i prób zastosowania metod statystycznych w praktyce. Szczególne znaczenie tych prac podkreślono w czasie obchodów w 2013 roku Międzynarodowego Roku Statystyki^{1 22}w którym wyszczególniono właśnie 300-lecie opublikowania pracy Bernoulliego oraz 250-tą rocznicę wydania pracy Bayesa. Wpływ twierdzenia Jakuba Bernoulliego na rozwój współczesnych badań reprezentacyjnych przeanalizowałem ostatnio na łamach „Wiadomości Statystycznych” (Kordos, 2014).

Jak już zaznaczyłem, właśnie filozofia myślenia statystycznego głosi fundamentalne zasady, których przestrzeganie daje pewnego rodzaju klucz do sukcesu w praktycznych zastosowaniach. Ogólny rozwój myśli statystycznej, którego podstawę stanowią wymienione prace Bernoulliego i Bayesa, a także prace Jerzego Neymana¹², światowej sławy statystyka polskiego pochodzenia, doprowadziły do ukształtowania się w statystyce jako nauce dwóch paradygmatów¹³:

1.    bayesizmu oraz

2.    podejścia częstości owego (klasycznego).

Warto zapoznać się ogólnie z istotą tych paradygmatów, szczególnie z punktu widzenia ich praktycznych zastosowań, a także z pewnymi różnicami miedzy nimi, gdyż stanowią one podstawę wykorzystania metod statystycznych w praktyce.

1.1. Podejście Bayesowskie

Bayesizm przyjął twierdzenie Bayesa¹⁴, które stało się podstawą nowego podejścia do wielu zagadnień z zakresu statystyki i teorii podejmowania decyzji. Było i jest propozycją racjonalnego przetwarzania informacji w obliczu nowych faktów

1

9    Źródło: http://books.google.pl/books?id=-xgwSAjTh34C&pg=PR9&lpg=PR9&ots=8v1Wj_bd_1&dq=jak ob+bernoulli+law+of+large+numbers (data dostępu 2014.10.01).

10    Bayes, T. (1763), An essay towards.....

2

   Źródło: http://search.webssearches.com/search/web?fcoid=417&q=2013%20lnternational%20Year%20 of%20Statistics%20%E2%80%93%20IYStat (data dostępu 2014.10.01).

12    Zob.: J. Neyman (1933,1934,1937).

13    Paradygmat: ogólnie uznane osiągnięcie naukowe (teoria naukowa), które w pewnym okresie dostarcza modelowych rozwiązań w danej dziedzinie nauki.

14    Źródło: https://www.google.pl/#q=twierdzenie+Bayesa (data dostępu 2014.10.01).