604226252

Pojęcie umowy ubezpieczenia w świetle przepisów wspólnotowych... 67

Funkcją społeczno-gospodarczą takiego kontraktu jest - podobnie jak w umowie ubezpieczenia kredytu - ubezpieczenie ryzyka niewypłacalności tzw. kupującego zabezpieczenie³⁹.

O ile w przypadku zakresu art. 27 § 1 pkt 3 Ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym z 1965 r. strona podmiotowa „umowy ubezpieczenia” jest kwalifikowana - jak się wydaje - za pomocą okoliczności faktycznej (ubezpieczyciel jest gotów do „zawierania umów ubezpieczenia z nieograniczonym czy też stosunkowo znacznym kręgiem osób”⁴⁰), o tyle w przypadku zakresu krajowych norm kolizyjnych kryterium kwalifikacji stanowi treść właściwych norm prawnych określających, po pierwsze, status ubezpieczyciela jako „zakładu ubezpieczeń”, po drugie — treść pojęcia „działalność ubezpieczeniowa” .

Dotychczasowe uwagi o stronie podmiotowej pojęcia „umowa ubezpieczenia” w rozumieniu krajowych norm kolizyjnych wymagają uzupełnienia. Uzupełnieniu temu poświęcone będą ten oraz kolejny punkt niniejszego opracowania.

Podmiotowym zakresem zastosowania dyrektywy 88/357 oraz dyrektywy 2002/83 nie zostało objętych wiele instytucji ubezpieczeniowych. Pierwszą grupę tych instytucji stanowią towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych małych rozmiarów (art. 3 ust. 1 dyrektywy 73/ 239 oraz art. 3 pkt 6 dyrektywy 2002/83). W skład drugiej grupy wcho-

³⁹    Zob. definicję credit default swap dostępną na stronach internetowych www.in-vestorswords.com. Zob. też A. Gauvin: Droit des deriues de credit. Paris 2004; N.M. F e d e r: Deconstructing Ouer-the-Counter Deriuatiues. „Columbia Business Law Re-view” 2002, s. 709; R.K. Skora: The Credit Default Swap. 1998, www.skora.com/de-fault.pdf; E.R. Pollack: Assessing the Usage and Effect of Credit Derivatives, 2003, www.law.harvard.edu/programs/pifs/pdfs/emily_pollack.pdf. Odnośnie do podobieństw i różnic pomiędzy tymi kontaktami a umową ubezpieczenia zob. M. Ross, N. Ross: Credit Deriuatiues and Insurance: a World Apart? 2001, www.gtnews.com. O alternatywnych metodach transferu ryzyka (ART) zob. także: European Commission: ART Market Study Finał Report. Study Contrast ETD/99/B5-3000/C/51, 2 października 2000; K. Malinowska: Współczesne tendencje rozwoju prawa umowy ubezpieczenia. „Prawo Asekuracyjne” 2005, nr 1, s. 67-70.

⁴⁰    M.A. Zachariasiewicz: Prawo właściwe dla zobowiązań z czynności..., s. 78.

5*