604495023

Obróbka powierzchni materiałów inżynierskich w proszkach wynosi zwykle 0,5-10 h w zależności od wymiarów i przeznaczenia obrabianego przedmiotu oraz gatunku stali.

Azotowanie gazowe odbywa się najczęściej w strumieniu zdysocjowanego amoniaku w temperaturze 500-600°C [8,10,17]:

2NH₃ 6H + 2N.    (3)

Żelazo działa katalitycznie na przebieg tej reakcji.

Podczas azotow ania gazowego stężenie azotu w warstw ie pow ierzchniow ej zmienia się w sposób niekontrolowany. Potencjał atmosfery' azotującej utworzonej w wyniku dysocjacji amoniaku może być regulowany przez rozcieńczenie czystym azotem. Umożliwia to kontrolowanie składu warstwy powierzchniowej w stali azotowanej, gdyż w danej temperaturze nasycanie tej warstwy przebiega znacznie wolniej niż podczas azotowania w czystym amoniaku.

Azotowanie plazmowe zwane też jonizacyjnym lub jarzeniowym [37] odbywa się w atmosferze zjonizowanego azotu w urządzeniu składającym się ze szczelnej retorty, pompy próżniowej, urządzenia dozującego gaz oraz zasilacza. Azotowane przedmioty, odizolowane od ścianek retorty, są umieszczane w retorcie, stanowiącej anodę, i podłączane do bieguna ujemnego. Przyłożone napięcie wynosi 0,5-1,5 kV, a ciśnienie azotu lub mieszaniny z wodorem w retorcie jest obniżane do 10"¹-1 Pa. Wysokie napięcie powoduje jonizację gazu w wąskiej strefie spadku napięcia przy katodzie (rys. 34). W wyniku zderzeń jonów azotu z powierzchnią

ODLEGŁOŚĆ OD POWIERZCHNI Ipml

Rysunek 33. Zmiany mikrotwardości wybranych stali narzędziowych i szybkotnących zahartowanych i odpuszczonych a następnie azotowanych gazowo w 540°C [37]

1

Technologie (...) w wyniku chemicznego oddziaływania ośrodka w podwyższonej temperaturze 65