6498542417

Przegląd Geologiczny, vol. 48, nr l. 2000

	REGION	STREFA
	ŁYSO-	KOSTO-
ZDARZENIA	GÓRSKI	MŁOCKA
EVENTS	ŁYSOGÓRY	KOSTOMŁO-
	REGION	TY ZONĘ

północny

northern

Ud

9

REGION KI KIELCE R

E L E C K I

E G I O N

e>

lic,

Ilb/c

Ilb «=

centralny

central

DYMIŃSKA =

PYMINY

I -K r

SI1M»\U/ANSKI ___

\S/7A/)HA' -I KOMPLEKS

rzwstz

,r:?-»»Al 1 1 1 I ■ l ¹1;j : i

*>4^:    I | -^WICA | STRINGOCB1-AL

O

1 XI¹1 ¹ I ' I ' I ' ' ' I ¹ I '

Sil ‘11    i[-^IL|| PLATFORMA DOLOMITOWA-

H _f .. ..-.I _N .. _| ,! ! I, ^ doLOMITEPI.ATFORM

' ~ i "■! ^    | 7 '    ~~    11 ~ _    ^

■ ' -"i i ■ ................^

chęcińsko

/BR/ANSkl

cHĘO\Y

7BRZ.A

<	{O kl
	O
	5
a.	co
FAMEN FAUFSMAS

i

s

c ooooo ooooooocol

_. .OOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOi

o O    ^OrTOOCOPOyOOOaUBOCOOOTJGOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOCOOOOOOOOOOOOCOOCOÓOOOOOOOO

) o oocboo'o~o~qq'g'oo'ooooooo o~o~ o~o~ ooooooooaooo oooooo -;QC;QOOCOCOOOOOOOOOOOOQOQOCOQQOOOOOOOOOOOO^O

i	£
-fsj
	O
_] UJ
u*	ki
UJ	5
EMS EMSłAS

TŁO STRUKTURALNE STRUCTURAL SETTING

MARGINALNY PAS FALDOWO. NASIJN1ĘCIOWY UARGISAI. FOI.D i\n-THRl SI BF.LT

TERRAN MASYWU MAŁOPOLSKIEGO m $ W- MAŁOPOLSKA MASSIF TERRANE

ROZŁAM ŚWIĘTOKRZYSKI HOLY CROSS FAULT

A

Kk^wo^wo^wo^uo^wo^v<| lacie silikoklastyczne

oooooooo¹

»ooo	3 O O O <
- - 1 - !
	.1,1, —Li
	rr-T;
-4
n	a
1—

facje dolomityczne dolomitic facies

facje ławicy węglanowej (a - faqe śródpłyaznowe) carbonate bank facies (a - inter-shoal facies)

facje rafowe (a - biohermy typu tadzwlniańskiego) reef facies (a - Kadzielnia-type bioherms)

- -I- calcareous-marfyopenshetf facies

Pi: a ItyĄ facje skłonu (a - budowle organiczne) L * fr\~ »j foreslope (acies (a - organu: buildiips)

i facje margliste i ilaste (basenowe) i marły to dayey (basin) facies

i

wapienie detrytyczne

• »

detrital limestones

nieciągłości tektoniczne fectonic discontmuities

^ transgresje

fransgressions

AA

zdarzenia tektoniczne tectonic events

Ryc. 6. Etapy rozwoju dewońskiej platformy węglanowej obszaru świętokrzyskiego (wg Rackicgo & Balińskiego. 1998, ryć. 3, uzup.), na tle zmian poziomu morza (Ic do lid — cykle globalne Johnsona i in., 1985; G-l do F-II cykle regionalne, patrz Racki 1985, 1993) i tektonicznych oraz ram strukturalnych w planie kaledońskim (por. ryc. 2)

Fig. 6. Developmental stages of the Devonian carbonate platform in the Holy Cross area (modified from Racki & Baliński, 1998. fig. 4), against eustatic events (Ic to lid global cycles of Johnson et al., 1985; G-I to F-II rcgional cycles, see Racki, 1985. 1993) and tectonic events and Caledonian structural framework (cf. Fig. 2)

3)    szeroko rozumiane pogranicze franu i famenu (od późnej doby linguiformis po 1crepida\ patrz niżej),

4)    środkowy famen (późna doba rhomboidea po margi-nifera).

Pierwotnie zakładano duże znaczenie ruchów breto-ńskich w historii geologicznej obszaru świętokrzyskiego (patrz podsumowanie u Tomczyka, 1988). Podstawą do takich wniosków było rozprzestrzenienie w famenie luk stratygraficznych (Czarnocki, 1928). Szulczewski (1978) oraz Szulczewski i inni (1996) wykazali znaczny wpływ uwarunkowań depozycyjnych w przypadku niekompletnego profilu Gałęzie, choć zaskakująco duża zmienność oboczna zapisu osadowego była w istocie kontrolowana niewielkimi pionowymi ruchami blokowymi w warunkach reżimu ekstensyjnego (por. Szulczewski. 1996). Szeroko rozprzestrzenione spłycenie i luka stratygraficzna, wiązana się z dźwigającymi ruchami blokowymi na przełomie dewonu z kat bonem (patrz Bełka, 1985; Racki & Turnau,

f

w druku), w Górach Świętokrzyskich są jednoznacznie udokumentowane tylko w profilu Gałęzie (Szulczewski i in., 1996).

Rola czynników eustatycznych i tektonicznych

— dyskusja

Bez wątpienia zapis stratygraficzny dewonu świętokrzyskiego kształtowany jest przez zdarzenia transgresyw-ne i regresywne o różnej skali i zasięgu, warunkujące zmienną przestrzeń akomodacji w poszczególnych częściach badanego obszaru. Fundamentalnym problemem pozostaje względna rola trzech głównych czynników determinujących przestrzeń akomodacji: subsydencji tektonicznej, eustatyki i tempa akumulacji osadów. W odniesieniu do utworów' dewonu środkowego i górnego, zarysowały się dwa odmienne podejścia. Jedno przypisuje zdarzeniom eustatycznym (ponadregionalnym) i zmiennym w poszczególnych środowiskach rozmiarom tempa sedymentacji rolę czynników decydujących o architekturze depozycyjnej (Narkiewicz, 1988, 1990; Racki, 1991, 1993; por. Skompski & Szulczewski, 1994). Drugie podejście, podkreśla zasadniczą rolę tektoniki synsedymcntacyjnej w rozwoju i skokowym zaniku platformy węglanowej oraz

72