6355536809

107

Zależności matematyczne opisujące opad efektywny przedstawiono poniżej (za Jankowski 1995).

WZORY SCS

Wzory SCS

S =uR

(P(t)-S_p)² P(t)-S,+ R

R - potencjalna retencja zlewni [mm]

CN - parametr określony dla sposobu użytkowania S.    - straty początkowe

u - współczynnik empiryczny (0,2)

P_e(t) - skumulowany opad efektywny [mm]

P\t) -skumulowany opad całkowity [mm]

Z powodu braku danych opadowych z obszaru badań do obliczeń użyto przykładowych danych zasięgniętych z podręcznika A. Jankowskiego (1995). Sam opad efektywny nie przekłada się bezpośrednio na czas powstania fali wcz-braniowcj. Czas ten zależy też od innych parametrów (nachylenie terenu, szorstkość podłoża itp.), ale informuje o możliwościach retencyjnych zlewni, które determinują czas reakcji. Zastosowana w sposób tradycyjny metoda SCS określa opad efektywny nie różnicując go przestrzennie, zakładając że cała zlewnia reaguje jednocześnie. Poszczególne części zlewni reagując w różnym czasie mogą wzmagać bądź osłabiać kulminację fali wczbraniowej. Podział zlewni na obszary elementarne, funkcjonujące niezależnie, pozwolił na przestrzenne zróżnicowanie opadu (ryc. 41).

Dwunastogodzinny opad podzielono na 4 interwały czasowe. Najistotniejsze różnice wystąpiły w przedziale 3-6 h, kiedy to opad całkowity był najwyższy. Różnice w opadzie efektywnym pomiędzy wyodrębnionymi obszarami sięgnęły w tym czasie 4 mm/h. Oznacza to, że w obszarze elementarnym o numerze 58 (zob. ryc. 40) opad przekroczył granicę strat początkowych i transformowany był w odpływ (9,9 mm/h opadu było odprowadzane), podczas gdy w tym samym czasie z obszaru o numerze 185 (zob. ryc. 40) odprowadzane było 6,1 mm/h, a 3,8 mm/h podlegało jeszcze retencji. Zastosowany podział zlewni uwydatnił różnice w potencjalnych stratach początkowych wywołanych przez różne typy zagospodarowania terenu. Wyróżniają się zlewnie elementarne poprowadzone lokalnymi grzbietami, których główną linię odpływu stanowi droga. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na zlewnię elementarną nr 58 położoną przy południowo-zachodniej granicy Zalasówki (zob. ryc. 40). Zlewnię stanowi w 1/5 utwardzona droga lokalna łącząca dolinę z wierzchowiną. W odległości 400