71
Naiwność — Natchnienie
Barwy błyszczące, jasne, lśniące, migotliwe.
Wonie odurzające, mocne, rozkoszne,
[upojne,
Głosy tryumfem brzmiące, zwycięskie,
[zgiełkliwe, —
Barwy, wonie i głosy sprzeczne, niespokojne
Z wolna cichną, szarzeją, zmilkają
[i bledną,
Wirują, płyną w zmierzchu senne, mgli-
[ste tonie.
Zlewają się ze sobą, stapiają się
[w jedną
Ukojenia harmonię: barwy, głosy,
[wonie.
(S. Korab Brzozowski: Barwy,
[głosy, wonie).
Czuł swoją nędzę, nicość, biedę, mize-ractwo, pospolitość.
(S. Żeromski: Charitas).
Por. Wyliczenie. Zestawienie.
Naiwność. Wdzięk polegający na nieświadomości sprawianego wrażenia ; prostota, łatwowierność, naturalna u dzieci.
Nakład. 1. Wszystkie egzemplarze odbite jednorazowo z tego samego składu drukarskiego. 2. Liczba egzemplarzy jednego wydania (wysokość nakładu). 3. Pokrycie kosztów wydania.
Nakładca. Instytucja lub osoba ponosząca koszty wydania.
Napomknienie zob. Aluzja.
Napuszoność stylu zob. Styl wymuszony.
Narracja. Forma podawcza odtwarzająca zdarzenia w ich związkach przyczynowych, uzasadniająca połączenia ich w ciągi, powiadamiająca o sytuacjach i stosunkach, przybiera postać informacji, opowiadania unaoczniającego, relacji.
Narratio zob. Opowiadanie.
Narrator. Wprowadzona przez autora osoba opowiadająca w litworze epickim, odmienna od twórcy.
Narrator-bohater. Narrator, który jest równocześnie nie tylko świadkiem, ale i uczestnikiem opowiadanych wydarzeń, jednym z bohaterów utworu.
Nastrój. Określone zabarwienie uczuciowe nadawane opowiadaniu, opisowi, wynurzeniu lirycznemu itp. (nastrój pogodny, tragiczny, smutny, tęskny, makabryczny itp.).
Naśladowanie natury. Wierne odtworzenie natury w dziele, jednakże ze skłonnością do wyszukiwania tylko jej »piękności«, co ma służyć wywoływaniu przyjemności; było zasadą estetyki i poetyki klasycznej i — według jej poglądów — celem sztuki. O-becnie uważa się, że świat przedstawiony w dziele literackim nie jest kopią, lecz twórczym przekształceniem rzeczywistości, jej koncepcyjnym odbiciem.
Por. Odbicie rzeczywistości. Przekształcenie rzeczywistości. Zniekształcenie rzeczywistości.
Naśladownictwo (Mimetyzm). Metoda twórcza polegająca na kopiowaniu, reprodukowaniu rzeczywistości w dziele sztuki. Literatura była zaliczana do sztuk mimetycznych, tj. naśladujących naturę.
Natchnienie (Inspiracja). Według tradycyjnych poglądów na poezję: źródło intuicyjnego poznania i przyczyna sprawcza twórczości artystycznej.
I