łeczeństwa. W 1995 r. B. Kowrygo, H. Górska-Warsewicz i K. Ługowska [1997, s. 51 i n.]. wskazały cechy żywności szczególnie preferowane przez konsumentów: smak, świeżość i wartości odżywcze. Istotną rolę w nabywaniu produktów spożywczych, szczególnie przez mieszkańców ma-łyćh miasteczek i wsi, odgrywa cena. Wiąże się to z niższym statusem społecznym tej grupy konsumentów.
Analiza i ocena zmian w spożyciu owoców i warzyw w latach 90. była przedmiotem badań pracowników Zakładu Wyżywienia Ludności i Analiz Rynkowych SGGW [Kowrygo, Sawicka i świstak 1997, s. 61 i n.J. Autorki podjęły się realizacji tego zamierzenia, gdyż owoce i warzywa pełnią ważną funkcję w profilaktyce chorób przewodu pokarmowego. Warto przypomnieć za autorkami opracowania, że w 1992 r. w czasie obrad Międzynarodowej Konferencji Żywieniowej w Rzymie sygnatariusze z ponad 170 krajów podpisali Światową Deklarację w Sprawie Żywienia. Istotnym punktem tego zobowiązania było podjęcie starań nad eliminowaniem schorzeń i chorób, których źródła tkwią w wadliwym odżywianiu się. Wyniki badań wykazały, że w kolejnych latach 90. następował wzrost spożycia warzyw i owoców, a przyczyną tego była chęć zapoznania się z zasadami zdrowego, prawidłowego żywienia. Przy zakupie owoców i warzyw respondenci cenili sobie głównie świeżość i smak towarów oraz ich wpływ na zdrowie. Preferencje młodzieży akademickiej w zakresie doboru owoców i warzyw w diecie były przedmiotem zainteresowań E. Babicz-Zielińskiej i A. Zagórskiej [1998, s. 755-762]. Wskazały one, że największą popularnością wśród młodych ludzi cieszą się surówki i soki warzywne oraz świeże owoce miękkie o słodkim smaku. Co ważne, respondenci deklarowali, że moda i reklama nie mają znaczenia przy doborze rodzajów owoców i warzyw. Warto także zapoznać się z wynikami sondaży w środowisku studenckim, dotyczących doboru artykułów spożywczych w codziennym jadłospisie [Babicz-Zielińska 1998, s. 135-139]. Wspomniana autorka [1999a, s. 109-116] zajmowała się także problemami częstotliwości spożycia owoców i warzyw przez uczniów szkół podstawowych. Wskazała najbardziej łubiane i pożądane przez młodych ludzi rodzaje owoców. Z kolei M. Pałasiński [1995, s. 28] podkreśla, że w ostatnich latach nie obserwuje się zasadniczych zmian w strukturze spożycia przetworów zbożowych, warzyw i jadalnych tłuszczów zwierzęcych. Nieco zmniejszyło się spożycie mleka, masła i jaj, natomiast zwiększył się popyt na owoce, ryby i tłuszcze roślinne, co jest zjawiskiem korzystnym dla zdrowia konsumenta. Cytowana już wielo-
125