683539628

W 1870 r. Ernest Haeckel wprowadził to słowo do nauki. Przewidział, że po stu latach będzie słowem codziennie używanym. Według przyjętego znaczenia ekologia to nauka poznająca systemy żywych organizmów i ich odnoszenie do otaczającego środowiska i do innych organizmów żywych.

Techniczny paradygmat myślenia, charakterystyczny dla XX wieku, jest tak silny, że człowiek został zmuszony do kontrolowania przemysłowych technologii i przyjęcia prawa ochrony przyrody. Skoro ekologiczny kryzys zrodził się z kryzysu technologicznego, to należy wnieść korektę i podjąć się naprawy tego procesu.

Ochrona przyrody przekształciła się w wojnę między gospodarką a człowiekiem, a w wojnie, jak wiadomo, wszystkie środki są dozwolone. Stąd wywożenie odpadów z fabryk po kryjomu i ich niesankcjonowane ukrywanie, wypuszczanie nocami trujących gazów przemysłowych, mycie samochodów na brzegach rzek. Dlatego naukowcy twierdzą, że kryzys ekologiczny jest kryzysem filozoficzno-ideologicznym.

Lata 70. nazywa się swoistym czasem grabieży. Ponad 400 lat ekstensywnego rozwoju zachodniej cywilizacji sprawiło, że taki rozwój może_s nie mieć końca. Było to wynikiem kolonizacji południowej półkuli i rozwoju nowych technologii wydobycia surowców mineralnych i energetycznych.

Pierwsze oznaki cywilizacyjnej katastrofy to kryzys naftowy. Specjaliści oceniają, że ekologiczny deficyt, ograniczający dostęp ludzi do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, wywoła sytuaq'ę paniki, wprowadzi zasadę każdy sam dla siebie lub ratuj się kto może. Zła gospodarka surowcami mineralnymi może doprowadzić do wojen (np. sytuacja na Bliskim Wschodzie).

Zrozumienie tego, że antropocentryczne ekologiczne zachowanie prowadzi donikąd, stanowi bazę psychologicznego kryzysu ekologicznego. Jest to nowy, środowiskowy paradygmat, charakteryzujący się następującymi cechami:

•    człowiek bez względu na wyjątkowy charakter pozostaje jedną z wielu żyjących istot na Ziemi, w całym globalnym systemie,

•    działalność człowieka jest uwarunkowana nie tylko socjalnymi i kulturowymi czynnikami, ale też złożonymi biofizycznymi, ekologicznymi ograniczeniami (żyje w środowisku przyrodniczym),

•    choć człowiek, jako istota myśląca, umie rozwiązywać problemy, to nie znaczy, że może naruszać prawa ekologii.

31