683539952

Bardzo ważne są pouczanki. Wypowiedziane wierszem wskazówki od Grzegorza Laty albo Roberta Gadochy są bezdyskusyjnie przyjmowane przez dzieci, zwłaszcza chłopców, bo liczy się tu autorytet piłkarzy. Inne zamieszczone w księdze nauczki mają charakter ludyczno-manualny. Mowa tu o wpisywankach i wyklejan-kach, które można umieścić nad zlewozmywakiem, w łazience i na sprzęcie grającym (tworzy się w ten sposób obrazkowy świat dziecka, o co dopominał się kiedyś Jerzy Cieślikowski). Uspokajające i zachęcające do pomocy wierszyki pełnią swoją dydaktyczną funkcję w sposób łagodny, bez niepotrzebnego tonu wyższości czy irytacji, tak typowych dla wychowawców. Do zbioru pouczanek dla dzieci należą też piosenki z wesołym refrenem skierowanym do Ewy z raju: „nie umyłaś jabłka, wstydź się Ewo, wstydź”, egzamin pełen życzliwych pytań i gotowych odpowiedzi, a także zabawne testy nie dyskredytujące dziecka, któremu się akurat nie wiedzie.

W księgę Chotomskiej wtopione są prawzorce, czyli archetypy i toposy. Ujawniają się poprzez obraz samej księgi, przewodnika, królewny i „miejsc kochanych”, jako głębokie wzorce znaczeniowe. Ich zadaniem jest nieświadome otwarcie małych odbiorców na rzeczywistość przedstawioną, przez którą dokonuje się akceptacja świata, zrozumienie siebie i innych. Problem wychowania dziecka staje się w tym układzie o wiele prostszy. Księga Chotomskiej, sytuując się na linii od dydaktyzmu do artyzmu, zbliża się bowiem do najbardziej pożądanego sposobu postępowania z dzieckiem -autodydaktyzmu. Był on już obecny w poetyckiej szkole Tuwima i Brzechwy, ale u Chotomskiej stał się podstawowym „chwytem” konstrukcyjnym i semantycznym. Bo Wanda Chotomska jako poetka dla dzieci zdaje sobie doskonale sprawę, że wiedza wsparta emocjami zapada głęboko w serce, a wyrażona obrazkami porusza uczucia i jest w stanie dokonać metamorfozy.

Ciekawostką konstrukcyjną Dzień dobry jest zapowiedź każdej kolejnej strony na poprzedniej, ale „do góry nogami". Ten topiczny i potraktowany dosłownie pomysł „świata na opak” powoduje, że książka staje się przedmiotem-zabawką, którą można, a nawet trzeba obracać w ręku. W tej sytuacji wypada postawić pytanie o status ontologiczny dzieła Chotomskiej - czy to jest literatura serio, czy tylko zabawny kalendarz zawierający porady, informacje, obrazki?

Oprócz uwyraźnionej w przedstawionych tu analizach funkcji apelatywnej skierowanej do dzieci, a także estetycznej, obecnej

44