koronowe, mikrofalowe, lukowe i quasi lukowe, których przydatność w elektrotechnologiach oraz w procesach oczyszczania powietrza, wody i gleby została potwierdzona na skalę nie tylko laboratoryjną, ale także, tak jak w przypadku obróbki wody pitnej z wykorzystaniem ozonu, na skalę przemysłową (Tablica 1). Zastosowanie generatorów plazmy w energetyce umożliwia intensyfikację procesów spalania surowców węglowodorowych i tym samym znacznie zmniejsza emisję węgla do atmosfery.
Tablica 1. Reaktory plazmowe i ich zastosowania
Rodzaj wyładowań |
Zastosowania |
Sposób zasilania |
wyładowania barierowe |
Synteza ozonu, konwersja metanu, oczyszczanie gazów wylotowych |
Napięcie przemienne częstotliwości sieciowej i podwyższonej |
reaktory z upakowaniem ferroelektrycznym |
Rozkład SOx i NOx, konwersja hydrokarbonów |
Napięcie stałe, impulsowe bądź przemienne |
wyładowania koronowe |
Unieszkodliwianie lotnych substancji organicznych VOC |
Napięcie impulsowe, stałe |
wyładowania powierzchniowe |
Unieszkodliwianie tlenków azotu, lotnych substancji organicznych |
Napięcie sinusoidalne podwyższonej i wysokiej częstotliwości |
wyładowania łukowe (plazmotrony) |
Syntezy chemiczne, topienie, spawanie, obróbka powierzchniowa, utylizacja odpadów stałych |
Napięcie sinusoidalne częstotliwości sieciowej |
ślizgającym się luk elektryczny |
Neutralizacja toksycznych gazów, unieszkodliwianie SOx i NOx |
Napięcie stałe, impulsowe oraz przemienne |
Generatory plazmowe pracujące przy ciśnieniu atmosferycznym wyróżniają się największą perspektywicznością spośród urządzeń do plazmowo-chemicznej obróbki toksycznych gazów i innych materiałów odpadowych [1].
Przemysłowe zastosowania reaktorów plazmowych wymagają sprawnych i niezawodnych instalacji. Zwykle układ zasilania w energię elektryczną przesądza
0 sprawności całej instalacji plazmowej i może zadecydować o tym, czy proces plazmowy ma szanse na upowszechnienie i zastąpienie konwencjonalnego procesu chemicznego, który często, choć nieprzyjazny dla środowiska, jest lepiej technologicznie rozpoznany
1 tańszy w eksploatacji.
W pracy dokonano przeglądu badań prowadzonych w IPEiE nad wykorzystaniem reaktorów nietermicznej plazmy. Przedstawiono wybrane rozwiązania układów zasilania reaktorów plazmowych ze ślizgającym się wyładowaniem lukowym bazujące na specjalnej konstrukcji transformatorach [2], [3] oraz podano wyniki badań sterylizacji gleby z wykorzystaniem ozonu generowanego za pomocą wyładowań barierowych. Badania nad plazmowymi procesami sterylizacji gleby zapoczątkowane zostały przez autorkę pracy podczas rocznego pobytu jako profesor wizytujący w uniwersytecie Kumamoto w Japonii.
18