Katarzyna Bocheńska
Oddając niniejszy biuletyn w ręce Czytelników, mamy nadzieję, że przybliży on niuanse czytania ze zrozumieniem i wskaże drogę ku samokształceniu. Zdobywanie wszelakich umiejętności wymaga wielu godzin ćwiczeń, żmudnych działań wspartych uniwersalnymi i jednocześnie bardzo indywidualnymi rozwiązaniami. Doświadczenia szkolne wyraźnie wskazują na kłopoty z czytaniem ze zrozumieniem. I to, że jeśli jest się w klasie maturalnej, zna litery i składa je w słowa i zdania, nie oznacza, że rozumie się czytany tekst. Dlatego w niniejszej publikacji proponujemy wieloaspektowe podejście do egzaminacyjnego czytania ze zrozumieniem.
Zadania z języka polskiego konsultowane byty z nauczycielami, którzy utyskują na kłopoty w zakresie czytania i rozumienia. To ich opinie pozwoliły na zbudowanie metody drobnych kroków. Artykuł dotyczący tego przedmiotu stanowi pewien zaczyn przygotowujący do późniejszego rozwiązywania zestawu egzaminacyjnego. Celem tego artykułu nie jest zbudowanie kompletnego zestawu maturalnego, lecz przedstawienie pojedynczych kompetencji. Na rynku jest wiele publikacji z gotowymi arkuszami egzaminacyjnymi, stąd nie ma konieczności tworzenia kolejnego. Autorce zależy bardziej na pokazaniu drogi, jaką trzeba przebyć, ucząc się czytania ze zrozumieniem niż na dostarczeniu kompletnego, jednego arkusza.
Biuletyn składa się z czterech artykułów tematycznych, w których autorzy podpowiadają jak pracować, by podczas egzaminu maturalnego spełnić oczekiwania stawiane wobec zdających.
Myśli zawarte w omawianej publikacji śmiało mogą służyć także uczniom klas młodszych. Korzystając bowiem ze wskazówek praktyków, nauczą się postępowania z materią tekstu, która to umiejętność nie jest wyłącznie wymogiem egzaminu maturalnego, ale koniecznością dnia codziennego.
Zmagania z czytaniem tekstu ze zrozumieniem rozpoczynamy od języka polskiego, należącego do kanonu dyscyplin obowiązkowych egzaminu maturalnego. Tuż po nim następują rozważania dotyczące historii, historii sztuki i muzyki. Autorzy poszczególnych artykułów, porządkując problematykę, dostarczają podstawowych wiadomości o strukturze i procedurach egzaminacyjnych, a następnie podpowiadają, jak radzić sobie z przygotowaniami do egzaminu. Warto dokładnie przeczytać biuletyn i wykonać proponowane ćwiczenia. Zadania mają różny stopień trudności. Nawet te wydające się niezwykle trywialne mogą przysporzyć kłopotów, proponujemy więc nie lekceważyć zadań i bagatelizować ich znaczenia. Czytanie ze zrozumieniem tylko pozornie zdaje się być prostą kompetencją, a że umiejętność ta nie jest najłatwiejsza - przekonać nas mogą wyniki badań. „Piętnastolatki z 32 krajów przystąpiły do konkursu na czytanie i zrozumienie tekstu. Z badań wynikło, że co czwarty młody Polak nie rozumie, co przeczytał"1|.
Komentarze obudowujące są napisane tak, by skorzystał z nich zarówno maturzysta, jak i nauczyciel wspomagający proces samokształceniowy ucznia.
11 .Polityka" Nr 50/2001(2328).
4