Ćwiczenia:
Ćwiczenie: 1
Temat: Zagadnienia ogólne. Odniesienie zasad mechaniki do żywego organizmu człowieka. Ćwiczenie: 2
Temat: I. Struktura narządu ruchu. Elementy składowe układu jednostawowego:
Połączenie sztywne elementów układu jednostanowego;
Połączenia wolne kości, czyli stawy (połączenia maziowe);
Mięsień;
Neuron;
Receptory czucia.
Ad.l. Połączenie sztywne: podstawowymi elementami tworzącymi sztywne (nieruchome) połączenia poszczególnych elementów układu jednostawowego są kości, więzadła i ścięgna, a/ Kości - rola w wyzwalaniu ruchu;
b/ Więzadła - budowa i właściwości biomechaniczne (zależność „naprężenie -rozciągnięcie”). Biomechaniczna rola więzadeł - połączenia kości między sobą. Typu połączeń kości: połączenia ścisłe (więzozrosty, chrząstkozrosty, kościozrosty), stawy (połączenia maziowe) - około 206 kości tworzy około 200 stawów. Stałe (powierzchnie stawowe, jama stawowa, torebka stawowa) i niestałe składniki stawów (więzadła, obrąbki, krążki i łąkotki). Rodzaje stawów. Mechanika stawów - rodzaje ruchów: nieosiowe, jedno-, dwu-, wieloosiowe (stawy o jednym, dwóch i trzech stopniach swobody). Rodzaje ukształtowania powierzchni stawowych: stawy zawiasowe, obrotowe, śrubowe, kłykciowe (elipsoidalne), siodełkowe, kuliste wolne i panewkowe, płaskie (półścisłe) i nieregularne. Czynność stawu jest pierwotnie określona przez kształt i różnice w poziomach stykających się ze sobą powierzchni stawowych, a szczególnie przez stopień ich dopasowania do siebie, czy przystawalności (kongruencji), ale również sposób, w jaki powierzchnie te są złączone. Wytwarzanie powierzchni stawowych przez linie ratujące wokół osi zewnętrznych: ratująca linia prosta - powierzchnie cylindryczne lub stożkowe; ruch okrężny postępujący - powierzchnia spiralna;
krzywa mniejsza niż półokrąg ratujący wokół jej ścięgna - powierzchnie owalne; hyperbola ratująca wokół wyimaginowanej osi - powierzchnia siodełkowata.
Ruch wynikiem siły rozwijanej przez mięśnie. Warunki przejawiania siły mięśniowej. Siły oddziaływania pomiędzy dwoma kośćmi. Znaczenie miejsc przyczepu mięśni. Zależność moment siły - ramię działania siły.
II. Przyleganie powierzchni stawowych zapewniają:
1,'więzadła stawowe, szczególnie w stawach zawiasowych (takie jak poboczne więzadła stawu łokciowego lub kolanowego i w stawach śródręczno - paliczkowych). Napięcie tych więzadeł zmniejsza się w pozycji pośredniej stawów, gdy wzajemny ucisk powierzchni stawowych jest najmniejszy;
2. napięcie mięśni, których składowe stabilizujące sił wyzwalanych przez nie przyczyniają się do integralności stawu;
3. struktury powięziowe, które pokrywają otaczające staw mięśnie, np. powięź szeroka uda;
4. ciśnienie atmosferyczne.
III. Typy ruchu stawowego:
1. ślizgowy;
- powierzchniowy (ruch obręczy kończyny górnej po ścianie klatki piersiowej, stawy międzykręgowe);
- liniowy (stawy śródręczno - paliczkowe);
2. toczenia się (kołyskowy) - początkowy ruch zgięcia w stawie kolanowym (15 - 20°);
3. kombinowany - ruch zgięcia w stawie kolanowym;
6