7292100100

4.2.4. Plastyczne właściwości skał

Plastyczne właściwości skał charakteryzują zmiany kształtu próbki skalnej, którym nie towarzyszy powstawanie pęknięć i szczelin w skałach. Występują w skałach podczas obciążania próbki siłą, która wywołuje w niej naprężenia większe od naprężeń na granicy sprężystości. Plastyczność skał zależy od ich struktury, wilgotności i zmienia się w zależności od warunków. Modelem skały o właściwościach sprężysto-plastycznych jest układ składający się ze sprężyny z suwakiem połączonych szeregowo, a wykres charakterystyki naprężeniowo--odkształceniwej skały o takich cechach przedstawiono na rysunku 4.54, na którym przedstawiono również charakterystykę ciała doskonale plastycznego.

Rys. 4.54. Charakterystyka naprężeniowo-odkształceniowa ciała doskonale plastycznego i skały

o właściwościach sprężysto-plastycznych

Na rysunku 4.55 przedstawiono wyidealizowany wykres zachowania się skały o właściwościach sprężysto-plastycznych w kolejnych cyklach obciążania. Odcinki AD i DG odpowiadają wartości odkształcenia trwałego odpowiednio w pierwszym i kolejnym cyklu obciążania. Po usunięciu kolejnych obciążeń próbka wykazuje odkształcenia trwałe wielkości zaznaczonej na osi odciętych. Wraz ze wzrostem plastyczności skały maleje jej sprężystość, wyrażona modułem sprężystości podłużnej, a wzrasta wartość współczynnika Poissona.

Odkształcenie e

Rys. 4.55. Wyidealizowana charakterystyka naprężeniowo-odkształceniowa skały o właściwościach sprężysto-plastycznych w kolejnych cyklach obciążania (Ryncarz 1993)

III