7292100530

W 60. ROCZNICĘ PODPISANIA KARTY NARODÓW ZJEDNOCZONYCH 15

zem zapewniano ich, że o przyjęciu Lublina nie może być mowy. Wobec zupełnej obojętności Francuzów i innych zachodnich europejczyków - południowo amerykanie ulegli... Nowy rząd, jeżeli do niego dojdzie, otrzymałby w ten sposób sankcje [uznanie międzynarodowe - JS] od wszystkich w San Francisco - niezależnie od jego reprezentatywności. ... Nastroje są nieznośnie cyniczne. Chodzi w istocie o przymierze trzech [USA, W. Brytania, ZSRR - JS]... Wszystko inne jest dekoracją”.

Taki stan spraw na konferencji w San Francisco relacjonował Władysław Be-sterman w telegramie szyfrowym. Relację Władysława Bestermana rekapitulował w telegramie szyfrowym, z datą 30 kwietnia 1945, Ambasador Polski w Waszyngtonie Jan Ciechanowski. Był to piąty dzień trwania konferencji w San Francisco (Dok. 10).

Spodziewając się cofnięcia międzynarodowego uznania dla Rządu Polskiego w Londynie (21 czerwca 1945 roku powstał w Moskwie Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej ze Stanisławem Mikołajczykiem jako wicepremierem) Minister Spraw Zagranicznych Adam Tarnowski rozesłał do wszystkich placówek orędzie Prezydenta Polski, Władysława Raczkiewicza, datowane w dokumentach archiwalnych na dzień 27 czerwca 1945 roku. Przypuszczenia władz polskich w Londynie sprawdziły się 5 i 6 lipca 1945 roku, kiedy doszło do uznania przez rządy USA i Wielkiej Brytanii Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Jest to początek urzędowania Polskiego Rządu w Londynie, czasem nazywanego „na emigracji” lub „na uchodźstwie”, trwającego do przełomu lat 1989/1990 (Dok. 11, 12, 13, 13a).

Wobec uznania międzynarodowego Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, pełnomocnictwo do podpisania trzech dokumentów w imieniu Państwa Polskiego otrzymał Wincenty Rzymowski - ówczesny Minister Spraw Zagranicznych. Tymi trzema dokumentami były: Karta Narodów Zjednoczonych, Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości oraz zgoda na utworzenie Komisji Przygotowawczej pierwszego posiedzenia organów głównych ONZ (Dok. 14).

Uznany przez Wielkie Mocarstwa Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, w chwili podpisywania, 15 października 1945 roku, tekstu Karty Narodów Zjednoczonych wydał „Deklarację”, w której odniósł się do swej „przypadkowej” nieobecności na konferencji w San Francisco, do spodziewanego równego traktowania z innymi narodami, do zasad utrzymania pokoju w Europie, którego podstawą może być tylko nienaruszalność granic Polski i oparcie ustroju wszystkich państw europejskich na jak najszerszych podstawach demokratycznych. Deklaracje podpisał Władysław Gomułka, ówczesny Prezes Rady Ministrów (Dok. 15).

Na wystawie pokazano również oryginalny, 51. egzemplarz (Polska była 51. państwem, które podpisało ten dokument) Karty Narodów Zjednoczonych, sporządzony „za zgodność z oryginałem” (i potwierdzony przez Sekretarza Stanu Edwarda Stetiniusa Jr.), wydany Polsce przez depozytariusza - rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej a przechowywany obecnie w Archiwum MSZ RP. Pod tekstem widnieje podpis Wincentego Rzymowskiego z odręcznie napisaną datą „15.X.1945”. Dodać należy, że w literaturze polskiej pokutuje błąd (w ślad za błędem w Dzienniku Ustaw) co do daty podpisania przez Polskę Karty Narodów Zjednoczonych. Z oryginalnych dokumentów jednoznacznie wynika, że Wincenty Rzymowski dokument podpisał 15 października 1945 roku (a nie, jak podaje się w Dzienniku Ustaw i lite-